Dit artikel is waarlijk te interessant en te relevant om het jullie te onthouden. De volledige tekst staat op http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/12/22/wilders-fascisme-en-de…. Ik wil me voor het overige beperken [1] tot een excursie die een logisch gevolg is van de stelling die in het artikel wordt opgebouwd.
Stelling:
Het incident tussen Ivan De Vadder en Yves Leterme [2] is een rechtstreeks gevolg van de fascistoïde invloed van Siegfried Bracke op de Belgische democratie.
Argument 1:
Ivan De Vadder was vroeger een geëngageerde linkse jongen die lange inhoudelijke discussie niet uit de weg ging. Als bron haal ik onder meer een recent interview in de Campuskrant [3] aan. Ik citeer: “Mijn presesschap viel in een moeilijke periode, toen er een scheuring ontstond tussen de algemene studentenraad en Loko, tussen de traditionele aanpak en mensen die de boel wilden opengooien. Nu besef ik dat die evolutie er moest zijn, maar toen behoorde ik tot het eerste, ernstige kamp. Ik probeerde iets te verwezenlijken wat betreft de democratisering van het onderwijs.”
Argument 2:
Siegfried Bracke heeft gedurende jaren een grote invloed op de nieuwsdienst van de VRT in het algemeen en op De Vadder in het bijzonder uitgeoefend. Nu is dat vrij normaal voor iemand die binnen die dienst een belangrijke functie uitoefent, maar de impact van die invloed varieert natuurlijk van persoon tot persoon. In verband met de heer De Vadder nog twee kleine citaatjes uit het reeds vermelde interview:
“Ik kan je wel zeggen dat ik niet in de politiek stap. Brackes houding is altijd meer dubbel geweest. Zijn beslissing was voor velen geen verrassing, de keuze van de partij wel. Niet
zozeer voor mij, want ik had de afgelopen jaren talloze gesprekken met hem gevoerd, en een verandering gezien.” en “Siegfried Bracke was getuige op het huwelijk”.
Argument 3:
De aanpak van Bracke, eerst als een als journalist vermomde opiniemaker en later als een met veel campagnemiddelen naar voren geschoven verkiezingskandidaat en als een op het elan van zijn partij met veel stemmen verkozen volksvertegenwoordiger, past in de lijn van Wilders, Bolkestein en andere rechtse populisten. De volledige argumentatie staat in het artikel dat ik bovenaan heb aangehaald of, beter gezegd, aangeraden.
Een uitspraak van Bracke zelf zou moeten volstaan om de teneur te duiden. Toen uit een wetenschappelijk onderzoek bleek dat er geen rechtstreeks verband is tussen criminaliteit en etniciteit, antwoordde hij in een uitzending van het Ochtendnieuws op 6 december 2010 het volgende: “Eens te meer wordt hier geprobeerd om, overgoten met een wetenschappelijke saus, mensen juist te laten denken. En wie juist denkt is moreel goed en verheven. Het is een au fond ideologische discussie, maar dan een totaal verkeerde, waarvan ik hoop dat ze ooit zal stoppen. Het is het bekende slachtofferverhaal. Het is een verhaal dat misbruikt wordt door de zogeheten progressieve elites, en, helaas, ook door de minderheden zelf. Om te zeggen 'ons/hen treft geen schuld, wij/zij zijn niet verantwoordelijk’…Weet u wat zo jammer is? Dat door dit soort fratsen de werkelijkheid versluierd wordt, met als gevolg dat échte problemen daardoor nog verder van een oplossing zijn dan ooit.”
Argument 4:
Fascisme kan op veel manieren worden omschreven en fascistische regimes kunnen elk eigen accenten leggen, maar een aantal elementen komen steeds weer aan bod. Volgens de Nederlandse essayist Rob Riemen [4], auteur van onder meer ‘De eeuwige terugkeer van het fascisme’, zijn de voornaamste elementen van een fascistisch gedachtegoed ressentiment, rancune, gecultiveerde haat tegenover een kleine categorie van zondebokken, moreel en ideologisch nihilisme en de cultus van het oppervlakkige, en de doctrine van de menselijke ongelijkheid.
Dit slaat zeker op Bracke en trouwens op veel van de kopstukken van de N-VA. Veel Vlaams-nationalisten voelen de rancune van het slachtoffer van de eeuwenlange francofone onderdrukking. Ze cultiveren haatgevoelens tegenover zondebokken, zoals Walen, werklozen, syndicalisten, linkse intellectuelen en zo voorts. Hun nihilisme is groter dan het lijkt, want ze praten enkel in slogans, tegenwoordiger one-liners genoemd, en in clichés. De menselijke ongelijkheid is voor hen een evidentie, want tenslotte kan niet iedereen een echte Vlaming zijn.
De cultus van het oppervlakkige is het element dat nog het meest bij mijn eigen stelling aansluit. Voor deze fascisten, of hoe men ze ook moge noemen, hoeft een debat niet lang te duren. Het hoeft zelfs geen inhoud te hebben. Het dient enkel om de eigen boegbeelden de kans te geven snel en kordaat mee te delen dat zij gelijk en de anderen ongelijk hebben. De kruisbestuiving tussen de media die, meestal enkel met de kijkcijfers voor ogen, snelle opeenvolgingen van aantrekkelijke momentjes willen en politici die de een echt debat willen vermijden en bijgevolg liever in eenvoudige zinnetjes praten, heeft ons het huidig landschap van verwaterde politieke verslaggeving opgeleverd.
Conclusie:
Het incident tussen De Vadder en Leterme is niet enkel tekenend voor onze tijd. Het is ook tekenend voor de manier waarop de televisiemakers met hun gasten en met hun kijkers omgaan. De gast moet zich naar hun wensen plooien, want er is geen ruimte voor concepten die hun planning overstijgen. De kijker moet zich neerleggen bij het feit dat televisiezenders enkel bestaan om hun kijkcijfers te tellen en niet om informatie te verstrekken.
Post scriptum:
Wie had er ooit gedacht dat ik nog eens sympathie zou tonen voor iets wat Yves Leterme bewust heeft gedaan? Persoonlijk kan ik enkel hopen dat een boel sprekers zijn voorbeeld zullen volgen en zich niet langer zullen laten behandelen als slaafjes van de televisieformats. Sommige problemen zijn nu eenmaal te complex om in een tiental seconden te kunnen omschrijven hoe de ideale oplossing eruitziet. Ik ken persoonlijk een computerexpert die ooit in De Zevende Dag is uitgenodigd om aan een discussie over een nieuwe technologische ontwikkeling deel te nemen. Die mens wil daar nooit meer naartoe.
----------
[1] Indien u mijn tekst al vrij lang vindt, het eigenlijke artikel van professor Blommaert is nog een stuk uitgebreider. Mijn voornaamste bedoeling is trouwens mensen ertoe aanzetten zijn artikel te lezen.
[2] Voor de mensen met een slecht geheugen: http://www.demorgen.be/dm/nl/5036/Wetstraat/article/detail/1191669/2010….
[3] De volledige tekst vindt men op http://dagkrant.kuleuven.be/files/pdf/ck22-nr04.pdf.
[4] Van vorming is de man zelfs theoloog. Mijn eigen tolerantie verbaast me…
