Ik weet dat dit onderwerp de voorbije dagen her en der wat persaandacht heeft gekregen, maar het is natuurlijk altijd beter de eigenlijke tekst erbij te nemen in plaats van ons te laten leiden door journalisten die omwille van budgettaire redenen toch niet voldoende tijd of ondersteuning krijgen om ernstige stukken te schrijven.
Het gaat om de studie getiteld ‘Early Adolescent Music Preferences and Minor Delinquency’, geschreven door Tom F.M. ter Bogt, Loes Keijsers and Wim H.J. Meeus van de universiteit van Utrecht, verschenen op 6 januari 2013 in het Amerikaanse vaktijdschrift Pediatrics Journal. De volledige tekst is te vinden op http://pediatrics.aappublications.org/content/early/2013/01/02/peds.201…. Blijkbaar moet de lange link ons van de ernst van de inhoud overtuigen. Ik zou toch eens moeten leren links in html in gewone tekstdocumenten te integreren.
Nu denken veel mensen natuurlijk direct dat dit een zoveelste aanval op de zogenaamde slechte invloed van bepaalde muziekgenres op onze jeugd is, een pleidooi ter verdediging van onze onschuldige kindjes tegen de perverten van de rockmuziek. We hebben dat tenslotte al vaker meegemaakt, met de kruistocht tegen Marilyn Manson na de schietpartij in Columbine[1] als een triest hoogtepunt.
Maar daar draait deze studie in feite niet om. De auteurs hebben een correlatie tussen muzikale voorkeur en bepaald crimineel gedrag vastgesteld. Gelukkig zijn ze wetenschappelijk genoeg om het verschil tussen correlatie en causaliteit te kunnen maken. Kort samengevat, komt het erop neer dat het luisteren naar bepaalde genres op een bepaalde leeftijd een indicator is die kan worden gebruikt om bepaald gedrag een paar jaar later te voorspellen.
Nu wil ik het eigenlijk niet over de conclusie hebben. Daar valt natuurlijk veel op aan te merken. Volgens mij zullen jongeren vooral voor afwijkende muziekgenres kiezen omdat ze zichzelf niet aan de norm willen of kunnen conformeren, wat zich natuurlijk ook in een heel spectrum van gedragshandelingen kan uiten. Het is dan een strijd tegen de normaliteit en wat al dan niet als crimineel gedrag wordt omgeschreven, is natuurlijk ook zuiver normgebonden. De gelijkschakeling van criminaliteit met al dan niet bewuste abnormaliteit is een van die blijvende vergissingen in sociologische middens.
Maar eigenlijk wil ik vooral aantonen dat dit onderzoek, net als zo veel van zijn voorgangers, is geschreven door mensen die niets van hun eigenlijke onderwerp afweten. Al op de eerste pagina’s wordt duidelijk dat de onderzoekers geen bal afweten van al die obscure genres waar ze allicht zelf vanuit hun uit cd’s van The Buena Vista Social Club, Coldplay en Milow opgetrokken ivoren toren op neerkijken.
Ik illustreer dit even aan de hand van drie voorbeelden. Er zijn er nog, maar ik ben ook niet van plan mijn hele dag te besteden aan een onderwerp waarvan we pas binnen enkele weken zullen weten of het al dan niet relevant is. Als beleidmakers het in hun hoofd zouden halen in de toekomst nog naar dit onderzoek te verwijzen[2], zal ik nog wel eens met mijn meest vernietigende zinsconstructies bovenhalen, maar dat is nog niet voor vandaag.
Citaat 1[3]: “During the 1980s and 1990s, the loudest and most rebellious forms of rock (eg, heavy metal, gothic), African American music (hip-hop, particularly gangstarap), and electronic dance music (house, techno, hardhouse) were labeled by adults as “problem” music and perceived as promoting violence, substance use, promiscuous sex, blasphemy, and depression.”
Hmm...
Iemand moet me toch eens komen uitleggen in welke mate house en techno rebelse muziekgenres zijn.
Iemand moet me trouwens ook eens komen uitleggen in welke mate dit verschilt van de houding van 'oudere' bevolkingsgroepen tegen de 'slechte invloed' van rockmuziek en dergelijke in de jaren 50, 60 en 70.
Iemand moet me trouwens eens uitleggen waarom reggae niet in het lijstje staat. Als er nu één genre is dat druggebruik promoot, is het toch wel dat constant gewauwel over ganja van onze Jamaicanen.
Iemand moet me ook eens uitleggen waarom punk niet in het lijstje staat. Denk eraan dat dit onderzoek is neergepend door Hollanders. In de jaren 80 stond Nederland vol kraakpanden. Er is een gedoogbeleid ten aanzien van een bepaald drugggebruik waarvoor men in bepaalde landen levenslang de gevangenis kan invliegen. De kraakpanden zelf zaten vol punks en anarchisten die niets liever deden dan betogingen organiseren en rel schoppen.
Maar blijkbaar is dit een lijstje met genres die volgens de perceptie van bepaalde mensen, die hier als 'ouders' worden omschreven maar die verder niet worden gedefinieerd, problematisch zijn. Deze muziek is problematisch omdat bepaalde door die mensen onaanvaardbaar geachte gedragingen erdoor zouden worden gestimuleerd. In het geval van geweld en druggebruik kan ik hier de logica nog van snappen.
Iemand moet me dan maar eens komen tonen welke gothic bands geweld promoten. Volgens mij is er een groot verschil tussen teksten die een gewelddadige wereld beschrijven en een oproep aan het publiek zelf geweldfeiten te plegen.
Iemand moet me ook eens uitleggen wat precies wordt bedoeld met “promoting (…) depression”. Waar slaat dat nu op? Zijn er dan groepen die hun fans oproepen depressief te worden? Dat is een medische toestand, geen bewuste keuze. Of roepen anderen hun fans ook op om de griep te krijgen? Dit is gewoonweg nonsens en aangezien dat zelfs in de allereerste zin van de studie staat, heb ik niet veel vertrouwen meer in de mate waarin ingediende artikelen door de redactie van Pediatric Journal worden nagelezen.
Verder begrijp ik natuurlijk niet in welke mate deze genres promiscue sex meer of minder promoten dan andere genres. Eigenlijk associeer ik die zogenaamde vrije liefde meer met de hippies in Woodstock dan met de headbangende bende op Graspop Metal Meeting.
En tot slot begrijp ik natuurlijk niet om welke reden blasfemie ooit als negatief zou kunnen worden ervaren. Blijkbaar gaan de onderzoekers ervan uit dat ouders per definitie niet willen dat hun kinderen zich atheïstisch opstellen. En dat voor Hollanders. Is dit onderzoek misschien speciaal voor de Amerikaanse markt geschreven?
Bovendien ken ik niet veel teksten in hiphop, house of techno die ook maar enige kritiek op de Bijbel of de kerk bevatten. Meer nog, de zwarte gemeenschap in de VS is een stuk religieuzer dan zo wat elke bevolkingsgroep in Europa. Zelfs de 'harde' gangsters zijn daar niet echt een uitzondering op.
Maar goed, alhier citaat 2: “For example, in a series of classic experiments, Hansen and Hansen showed that the exposure to violent music makes sexist and antisocial behavior more acceptable, at least in the short run.”
Hmmm.....
We zijn ondertussen iets verder in de tekst aanbeland en onze auteurs blijven maar verwijzen naar zogenaamde 'violent music'. Wat ze daarmee bedoelen, is echter niet zo duidelijk. Ik dacht dat een wetenschappelijke studie zich net van cafépraat moest onderscheiden door duidelijke definities en onderbouwde redeneringen. Waar staan de definities eigenlijk? Zelfs de muziekgenres zelf worden nergens omschreven. De lezer moet blijkbaar zelf maar weten waar al die begrippen voor staan. Dat kan nog grappig worden als wereldvreemde politici zich hierop willen baseren.
Verder zou gewelddadige muziek sexisme aanvaardbaar maken. Dat geldt zeker wel voor gangsterrap, maar van de rest weet ik dat nog niet zo zeker. Ik heb thuis minstens duizend platen staan die door onze onderzoekers als 'violent music' zouden worden omschreven en ik kan iedereen verzekeren dat de desbetreffende teksten nooit sexisme promoten of verdedigen. Nuancering is blijkbaar wat te veel gevraagd. Dat komt er natuurlijk van als academici enkel worden beoordeeld op de kwantiteit van hun publicaties en niet op de kwaliteit van hun onderzoek.
En wat is “the short run” nu eigenlijk? Hoeveel vager kan het nog worden? Ze bedoelen hiermee allicht dat dit gedrag na een bepaalde tijd weer afneemt. Na hoeveel tijd is dat dan? Geldt dit voor fans van alle genres in dezelfde mate? En geldt dit voor sexisme en antisociaal gedrag in dezelfde mate? Eigenlijk roepen onze auteurs per zin die ze schrijven meer vragen op dan ze er kunnen beantwoorden. Sterk. Wie heeft eigenlijk besloten dat dit onderzoek klaar voor publicatie was?
Enfin, tijd voor citaat 3. De onderzoekers veronderstellen (“assumes”) dat “When getting older, the balance between adult-monitored activities and unsupervised time with peers
shifts to the latter, resulting in more norm-breaking behavior, peaking at age 17.”
Hmmm...
Is dat zo? Waar halen die idioten eigenlijk het recht vandaan om zomaar dergelijke veronderstellingen zonder enige argumentatie of verwijzing als kern van hun theoretisch kader naar voren te schuiven? Blijkbaar zou het normdoorbrekend gedrag pieken op de leeftijd van 17 jaar. Waar halen ze dat eigenlijk? Uit de statistieken van anderen, zoals politiediensten, bijzondere jeugdzorg, jeugdrechtbanken, schoolsecretariaten, etc. ? Op zich geen slechte bronnen, mits ze in combinatie en met de nodige duiding worden aangehaald, maar hier staat gewoon geen enkele bron vermeld. We moeten hen blijkbaar maar geloven.
Alleen heb ik het er moeilijk mee dit zo maar te geloven. Ik heb altijd een uitgebreid sociaal leven gehad en ik heb veel mensen rondom mij zien opgroeien. Wel, de meesten hebben hun meest 'onaanvaardbare', 'criminele', 'rebelse' of 'niet aan de norm beantwoordende' gedrag vertoond tussen 16 en 25 jaar oud. Ik durf langs geen kanten te postuleren dat de piek op 17 jaar mag worden verwacht.
Mijn conclusie is eenvoudig. Dit onderzoek is uitgevoerd door mensen die de normen van de wetenschappelijkheid ondergeschikt maken aan hun eigen vooringenomenheid en die hun inhoudelijke beschouwingen aanpassen aan wat een breed publiek aan conservatieve 'volwassenen' volgens hen wil lezen. Het ergste is nog dat dit symptomatisch is voor het verval in onze academische wereld. Wie zich afvraagt of ik niet overdrijf, moet maar eens met een paar professoren met integere doelstellingen praten. Gefrustreerder mensen zijn tegenwoordig moeilijk te vinden.
----------
[1] Voor wat verhelderende duiding hierbij verwijs ik in eerste instantie naar het interview met de zanger zelf in de documentaire ‘Bowling for Columbine’ van Michael Moore. Zo heeft Manson geen vuurwapen in huis. De mensen die hem de schuld van de schietpartij willen geven over het algemeen wel.
[2] Een voorbeeld? Wel, het luisteren naar bepaalde muziekgenres zou kunnen worden opgenomen in een checklist voor ouders om te controleren of het wel goed gaat met hun kroost en eventueel tijdig professionele hulp te zoeken. Persoonlijk vind ik dat mensen die vooral of uitsluitend naar de top 30 luisteren meer hulp kunnen gebruiken, maar dan wel liefst hulp verstrekt door professor Distelmans.
[3] Alle citaten komen uiteraard uit de tekst van het onderzoek zelf en niet uit een of ander artikel over het onderzoek.
