In deze reeks probeer ik een aantal valse begrippen te ontmaskeren en eerlijker of correcter alternatieven te suggereren. De volgorde waarin de begrippen aan bod komen, is vrij toevallig gekozen en moet niet als een rangorde worden geïnterpreteerd. De achtste aflevering betreft een opzettelijke verdraaiing van de feiten door mensen die zich onterecht een hogere sociale status dan anderen willen toe-eigenen.
Het gebruik van een vals begrip is in mijn ogen niet hetzelfde als een vergissing. Het gaat hier wel degelijk om woorden en uitdrukkingen die moedwillig, met voorbedachten rade en om zuiver ideologische redenen verkeerd worden gebruikt om de indruk te wekken dat een bepaald politiek standpunt eigenlijk een objectieve en rationele vaststelling is. Ik heb het hier, met andere woorden, over subtiel verborgen propagandaboodschappen die zo wijdverspreid worden gebruikt dat velen niet meer beseffen dat ze de werkelijkheid niet correct weergeven.
Vals begrip: ‘expats’, voluit ‘expatriates’
Aanverwante terminologie: geen, dat is net het probleem
Valse betekenis: Deze Engelse term slaat op mensen die ‘ex patria’ verblijven. In veel gevallen gaat het om werknemers van een bedrijf die in functie van hun werk voor een bepaalde periode naar een ander land worden gestuurd. Aangezien hun verblijf door henzelf en door anderen als tijdelijk wordt beschouwd, hoeven ze zich niet echt te integreren en zoeken ze in hun nieuwe omgeving meestal het gezelschap op van andere buitenlanders en liefst nog van andere mensen uit hun eigen land. Na verloop van tijd verdwijnen ze weer naar hun eigenlijke land van oorsprong of herkomst [1] en worden ze eventueel door nieuwe expats vervangen.
Echte betekenis: Hoewel er natuurlijk veel echte expats zijn die door hun werkgever naar alle uithoeken van de wereld worden gestuurd, heeft een bepaalde groep mensen zich onterecht dit begrip toegeëigend. Ze noemen zich expats, hoewel ze dat volgens geen enkele definitie zijn. De grootste categorie bestaat uit bejaarde Britten die hun oude dag in Zuid-Spanje of Portugal willen doorbrengen. Ze noemen zich expats, hoewel ze niet van plan zijn ter plekke enige arbeid te verrichten, ze niet door een werkgever naar een ander land zijn gestuurd en ze niet van plan zijn ooit naar hun regenachtige eiland terug te keren. Ze nemen ginds hele wijken over en ze gebruiken hun financiële reserves om de plaatselijke bevolking uit de immobiliënmarkt te drukken. Ze voelen zich tot hun nieuwe woonst aangetrokken omdat het er beter weer is, omdat ze er minder belastingen moeten betalen en omdat ze een gemoedelijker levensstijl nastreven.
Er is natuurlijk een duidelijke term voor mensen die aan deze omschrijving voldoen. Mensen die naar een ander land trekken om daar te blijven wonen zonder de ambitie ooit terug te keren, zijn migranten. Alleen willen ze zich zo niet laten noemen, want in hun ogen heeft die term een negatieve bijklank. In hun ogen hebben migranten geen geld, een andere godsdienst, een andere huidskleur en de neiging misdaden te plegen. Zij, daarentegen, zijn echte blanke Europeanen en hoeven zich dus geen migrant te voelen in een ander land. Ze noemen zich dan maar expats, niet omdat ze aan de definitie voldoen, maar omdat aan deze term een andere sociale status vasthangt dan aan een term die volgens hen enkel naar maatschappelijke problemen in achtergestelde wijken verwijst.
De bejaarde Britten in Zuid-Spanje die zich expats noemen, zijn hypocrieten en ik weiger hun spelletje mee te spelen. Als ik er zo eentje tegen het lijf loop, noem ik hem een migrant en als hij zich daaraan stoort, herhaal ik mijn woorden nog eens.
Gesuggereerd begrip: migranten
Aanvaardbare alternatieven: economische migranten, klimaatvluchtelingen, migranten die weigeren zich te integreren, geweldloze kolonisten, bejaarden in vrijwillige ballingschap en, in die gevallen die wel aan de definitie voldoen, gastarbeiders
---------------------
[1] Voor een toelichting over het verschil tussen beide begrippen verwijs ik graag naar het Verdrag van Wenen.