De belangrijkste artiesten ter wereld zijn uiteraard zij die zich afkeren van het mainstreamcircus en hun eigen weg volgen, wars van de hebzucht van managers, de oppervlakkigheid van muziekjournalisten en de massaconsumptie van een gemanipuleerd publiek. Alleen maakt een moreel hoogstaande attitude hen niet immuun voor levensbedreigende aandoeningen of ongevallen.
The Wipers zullen na het overlijden van drummer Sam Henry nooit meer in de originele line-up kunnen spelen.
The Feelies verloren met Anton Fier eveneens hun originele drummer. Fier was overigens een spilfiguur in de New Yorkse scene, want hij was doorheen de jaren ook nog lid van The Lounge Lizards, The Swans en The Voidoids. The Feelies zelf waren een eigenaardige band, ver verwijderd van de glamour die sommigen met de rock'n'roll business willen associëren. Toen ze ooit de vraag kregen of ze geen T-shirts van de band zouden verkopen, vroegen ze verbaasd wie dat zou kopen, want een T-shirt is uiteindelijk iets wat men onder een hemd draagt.
Het was trouwens een slecht jaar voor oudere drummers, want D.H. Peligro heeft het ook niet overleefd. De ex-drummer van onder meer Dead Kennedys, Nailbomb en Red Hot Chili Peppers heeft jarenlang met een drugsverslaving gekampt, maar is uiteindelijk gestorven aan een val in zijn eigen huis.
The Saints, die al punksingles uitbrachten nog voor The Damned of The Clash de binnenkant van een opnamestudio hadden gezien, verloren dan weer Ed Bailey. Iedereen denkt dat The Saints een typisch Australische band is, maar Bailey had Ierse ouders en was geboren in Kenya, terwijl medeoprichter Ed Kuepper eigenlijk een Duitser is.
The Members, een andere oldschool punklegende, moeten het dan weer zonder Nick Tesco stellen. Tesco had zitten opscheppen over zijn band, maar had er eigenlijk geen. Toen iemand vroeg of hij die band ook eens kon zien spelen, had Tesco geen keuze meer en is hij snel muzikanten beginnen zoeken.
Red Alert zullen we ook niet meer in de originele line-up zien, want na de dood van zanger Steve Smith blijft enkel de ritmesectie over.
De naam Wilko Johnson, gitarist van Dr. Feelgood en zeer lang geleden nog een student IJslandse literatuur, doet vermoedelijk enkel bij kenners een belletje rinkelen, maar toch hebben tientallen en tientallen miljoenen televisiekijkers zijn markante kop gezien, want als de beul Ilyn Payne heeft hij in 'Game of Thrones' nog het hoofd van Lord Eddard Stark afgehakt.
Verder verloor de wereld ook Gabe Serbian, ooit nog drummer van The Locust, een band die tenminste het lef had om te weigeren te spelen in concertzalen die eigendom van Clear Channel Communications zijn.
Mark Lanegan, onder meer bekend van Screaming Trees en Queens of the Stone Age is ook niet meer. Hij had de jaren voordien nochtans vergevorderd alcoholisme, een heroïneverslaving en een zeer zware COVID-19-infectie overleefd. Nu ja, iemand die Kurt Cobain en Anthony Bourdain als beste vrienden had, was waarschijnlijk voorbestemd om niet oud te worden.
Een bijzonder groot verlies is het overlijden van Terry Hall, ooit nog oprichter van The Specials en boegbeeld van de 2Tone-beweging. In tegenstelling tot velen in deze lijst, hadden zijn levenslange depressieve gevoelens tenminste een duidelijk aanwijsbare oorzaak, zij het dan een oorzaak die de meesten onder ons enkel kennen als onderdeel van een ongeloofwaardig filmscenario. Op twaalfjarige leeftijd is Hall op vakantie in Frankrijk door een pedofiel ontvoerd en verkracht, een traumatische ervaring waarvan hij nooit helemaal is hersteld. Dat hij een groot mens was, heeft hij wel onder meer bewezen door tenminste niet te vallen voor het cliché dat de slachtoffers van misbruik later zelf misbruikers worden.
De markantste in deze lijst is echter Jet Black, medeoprichter van The Stranglers en drijvende kracht achter veel van hun grootste hits. Black was een succesvol ondernemer die de zakenwereld in 1974 vaarwel zei om voltijds drummer te worden. Hij liet de beginnende band zelfs in zijn eigen huis repeteren, waarna hij snel weer vrijgezel werd. Naar punknormen was Black toen al stokoud, want ten tijde van hun grote doorbraak in 1977 was hij maar liefst 39 jaar. Zijn leeftijd speelde hem evenwel pas parten in de volgende eeuw, toen hij in 2018 op de gezegende leeftijd van 79 jaar officieel als drummer met pensioen ging. Black was ouder dan Keith Richard, Bob Dylan, Paul McCartney, Robert Plant, Ozzy Osbourne of wijlen Jim Morrison, David Bowie en Aretha Franklin, maar koos toch resoluut voor de agressieve ondertonen van punk, iets wat we natuurlijk enkel kunnen toejuichen.
De beroemdste muzikant die dit jaar is heengegaan, is waarschijnlijk wel Jerry Lee Lewis, de Henry VIII van de rock'n'roll en een twintigste-eeuwse incarnatie van “mad, bad and dangerous to know”, de beroemde omschrijving van lord Byron door zijn toenmalige minnares lady Caroline Lamb. Lewis is zevenmaal getrouwd en had zes kinderen. Vier van zijn vrouwen zijn gevlucht, hem beschuldigend van allerlei vormen van misbruik, en twee van zijn vrouwen zijn in zeer dubieuze omstandigheden overleden. Twee van zijn kinderen zijn zeer jong gestorven en Lewis heeft een van zijn overlevende dochters aangeklaagd om geld te eisen dat zij hem schuldig zou zijn. In variërende stadia van dronkenschap is Lewis meermaals aangeklaagd, vooral omdat hij steevast met geladen vuurwapens rondliep en onder meer ooit een medemuzikant in de borst schoot. Hij is ook meermaals aangeklaagd voor belastingontduiking, maar toch vond hij zichzelf een brave christen, want hij wilde eerst 'Great balls of fire' niet opnemen omdat hij de tekst blasfemisch vond.
In een Brussels ziekenhuis overleed de in eigen land al even beroemde Arno aan pancreaskanker. Volgens zijn talrijke bewonderaars was hij een echte rock'n'roll rebel, maar dat heeft hem toch niet tegengehouden om zich vlak voor zijn dood tot officier in de Kroonorde te laten benoemen. De Kroonorde is in 1897 door Leopold II, toen nog eigenaar van Congo-Vrijstaat, in het leven geroepen om “verdienste voor de Afrikaanse beschaving” te belonen, maar is na diens overlijden geleidelijk aan meer en meer aan diplomaten en kunstenaars toegekend. Men kan dergelijke onderscheidingen ook weigeren.
Net over de landsgrens overleed Hendrikus Cornelis Jacoba Vrienten, soms ook Henny genoemd. Men kent hem natuurlijk in de eerste plaats als bassist van Doe Maar, een band waar hij lid van werd nadat hij in de begeleidingsband van Boudewijn De Groot Ernst Jansz had leren kennen. Tussen 1978 en 1980 was hij lid van de experimentele punkband Sammie America's Gasphetti, iets wat moeilijk te rijmen valt met zijn mislukte carrière als melige popzanger voor een publiek boven de veertig onder de opeenvolgende pseudoniemen Ruby Carmichael en Paul Santos en vooral met zijn werk als componist van carnavalmeezingers als 'Jodelodelodelodelohitie' van het olijke duo De Twee Pinten.
De Nederlanders hebben overigens wel een voorliefde voor bombastische voornamen, want Vader Abraham heette officieel eigenlijk Petrus Antonius Laurentius en niet Pierre Kartner. Voor vele kindjes van opeenvolgende generaties was hij een vriendelijke oude man die over de Smurfen zong, maar zijn ware aard kwam vooral naar buiten in zijn pogingen extreemrechtse meezingers te creëren. Een nummer over migranten met prachtige lyrische ontboezemingen als “ze zijn niet te vertrouwen bij onze mooie vrouwen” moest uiteindelijk uit de handel werden genomen en een nummer over het vermeend parasitair gedrag van werklozen op de melodie van 'Lili Marleen' stoorde de stokoude originele componist en tekstschrijver zo hard dat het tot een rechtszaak kwam. Als we hier ook nog duetten aan toevoegen met Pim Fortuyn en met Hendrik 'Boer' Koekoek, een politicus die de belangen van de landbouwsector verdedigde door zijn eigen dieren te verwaarlozen, wordt wel duidelijk dat de wereld nu een betere plaats is.
Heel wat mensen klagen wel eens over een winterdepressie, maar Julee Cruise pleegde zelfmoord in de zomer, moegestreden tegen lupus. Ze was ervan overtuigd dat het uitstrooien van haar asse over heel Arizona ervoor zou zorgen dat de republikeinen daar eindelijk zouden worden verjaagd. Die kwestie is vooralsnog hangende, maar de strijd lijkt in 2024 wel spannend te worden. De meeste mensen hebben Julee Cruise leren kennen als de zangeres in het aftandse café net buiten Twin Peaks. De componist van die songs en een boel andere soundtracks van David Lynch was Angelo Badalamenti, die enkele maanden later zelf ook is overleden.
In Griekenland rouwt men om het heengaan van Irene Papas, die jaren in ballingschap heeft moeten leven wegens haar kritiek op de militaire dictatuur tussen 1967 en 1974, die ze zelf omschreef als 'Het Vierde Rijk'. Papas, die gedurende jaren de geheime minnares van Marlon Brando was, speelde onder meer de vrouwelijke hoofdrol in 'Z', nog steeds een schoolvoorbeeld van hoe iets eenvoudigs als een bioscoopfilm een krachtige politieke boodschap kan overbrengen.
De Griekse eilanden waren ook unaniem droevig om het heengaan van Vangelis, die overigens nooit partituren had leren schrijven of lezen en bijgevolg al zijn stukken puur op basis van zijn geheugen speelde. In Griekenland lijkt de tijd altijd een beetje stil te staan, want zijn vader heette Odysseus en zijn eerste muziekleraar heette Aristoteles. Vangelis was sterk op zijn privacy gesteld, waardoor de pers zelfs zijn officiële adres niet kende. Hij keek neer op het commercialisme van veel van zijn tijdgenoten en beschouwde zijn inkomsten, die na een reeks zeer succesvolle soundtracks wel aanzienlijk waren, enkel en alleen als een middel om artistieke vrijheid te kopen.
Verder stierf ook Klaus Schulze, een andere elektronische pionier die velen vooral met Tangerine Dream associëren, hoewel hij eigenlijk enkel op hun eerste album heeft meegespeeld en slechts een jaar lid van de band is geweest.
De elektronische muziek moet het eveneens stellen zonder Andy Fletcher, die samen met de overige leden van Depeche Mode in de Rock'n'Roll Hall of Fame is opgenomen, hoewel hun muzikale output zo goed als geen raakpunten met het werk van Chuck Berry of Elvis Presley meer heeft. Fletcher stond bekend als het groepslid zonder functie, met als enige taak te komen opdagen voor fotosessies en cheques te innen. Hij gold ook als het zakelijk brein achter de band, zeker toen ze het nog vertikten met een manager te werken, hoewel hij zelf meermaals op de rand van het faillissement heeft gestaan.
Iemand die we nog het best kunnen omschrijven als notoir-by-proxy was Ronnie Spector, de ooit zeer succesvolle zangeres van The Ronettes die de fatale fout heeft gemaakt met de complete gek Phil Spector te trouwen. Na het huwelijk verbood hij haar live op te treden, waardoor ze zelfs een tournee met The Beatles moest laten vallen, en sloot hij haar op in zijn huis, omringd door waakhonden en prikkeldraad en met in de kelder een vergulde doodskist waarin hij van plan was haar lijk te etaleren indien zij hem ooit zou trachten te verlaten. Uiteindelijk is ze door een gebroken raam ontsnapt, blootsvoets, want Phil had al haar schoenen in beslag genomen. Met haar carrière is het evenwel nooit meer goed gekomen, zelfs niet na haar schitterende versie van de Ramones-klassieker 'Here today, gone tomorrow' uit 1980.
In Brazilië werd na een hele zoektocht het lijk gevonden van Dom Phillips, een Britse muziekjournalist die in 1992 nog de term 'progressive house' heeft bedacht. Hij wilde een stuk schrijven over de geïsoleerde stammen in het regenwoud en de dreiging die gepaard gaat met ontbossing en kortzichtige landbouw, waarop hij uiteraard is ontvoerd en neergeschoten.
Minder opvallende figuren die ons zijn ontvallen, zijn onder meer Burke Shelley, de bassist van proto-metal band Budgie die zijn eigen street credibility om zeep hielp door zich te storen aan de onchristelijke teksten van bands als Black Sabbath, Ian McDonald, de saxofonist van King Crimson en later helaas ook medeoprichter van Foreigner, de drummer Sandy Nelson, die zich ook niet door de amputatie van een voet en onderbeen uit de opnamestudio liet weghouden, Gary Brooker, waarover buiten zijn rol als oprichter van Procol Harum weinig te vertellen valt, Taylor Hawkins, in wiens bloed op het ogenblik van zijn dood maar liefst tien verschillende drugs ronddoolden, Naomi Judd, die zelfmoord pleegde exact een dag nadat The Judds in de Rock'n'Roll Hall of Fame werden opgenomen, Howie Pyro, ooit nog bassist van D Generation en Danzig en blijkbaar ook een van de laatste mensen die Sid Vicious vlak voor zijn overdosis nog hebben gesproken, Ricky Gardiner, vooral gekend als de gitarist op het dus niet door Iggy Pop zelf geschreven 'The Passenger', Cathal Coughlan, oprichter van de in ons land vrijwel onbekende indie-bands Microdisney en The Fatima Mansions, Massimo Morante, gitarist van Goblin en op die manier verantwoordelijk voor de soundtracks van horrorklassiekers als 'profundo Rosso' of 'Dawn of the dead', Paul Ryder, die heroïne zeer vlot kon combineren met de rol van bassist bij The Happy Mondays, Lamont Dozier, de componist van wel letterlijk tientallen wereldhits wiens releases onder eigen naam nooit enig succes hebben gekend, Olivia Newton-John, de muzikaal vrij succesvolle kleindochter van Nobelprijswinnaar en essentiële figuur in de ontwikkeling van de quantumfysica Max Born, Drummie Zeb, de drummer van Aswad die als kind een drumstel kreeg in de hoop dat hij dan zou stoppen voorwerpen in het huis te beschadigen ten gevolge van zijn onweerstaanbare drang ritmisch met eender wat op eender wat te kloppen, Dan McCafferty, het voorlaatste nog levende lid van de originele line-up van Nazareth, Nik Turner, de excentrieke saxofonist van Hawkwind, Christine McVie, die nog relatief normaal was ondanks het feit dat ze was opgevoed door een moeder die als ziener en medium werkte, Rick Anderson, medeoprichter van de satirische cultband The Tubes en Martin Duffy, ooit nog keyboardspeler bij Felt en Primal Scream.
We zijn wel definitief verlost van Albin Julius, bezieler van onder meer Der Blutharsch, een lichtjes geschifte Oostenrijker die het nodig vond zijn releases vol nazisymboliek te plakken en vervolgens verbaasd te zijn dat zijn concert in Israël werd afgelast.
Een al even klein verlies voor de mensheid is het overlijden van Meat Loaf, een minus habens die de campagne van Donald Trump steunde, de klimaatveranderingen ontkende en zowat alle COVID-maatregelen als nazisme omschreef. Erger nog is dat hij verschillende platen heeft uitgebracht.
Het is misschien een magere troost na al die overlijdens van muzikanten die de wereld daadwerkelijk iets hebben nagelaten, maar de Nederlander Henkie zal ons tenminste niet langer lastigvallen met zijn relaas over de traumatiserende aanwezigheid van een vliegje op de neus van een klein konijntje, overigens een bewerking van het minder vreedzaam klinkende marslied 'Battle hymn of the republic' uit de Amerikaanse Burgeroorlog.
Verder overleed ook Rosmarie von Trapp, een van de telgen van de familie die wereldberoemd werd door de musical en daaropvolgende film 'The sound of music', een nogal geromantiseerde van hun eigenlijke levens, want de hele familie heeft de Tweede Wereldoorlog in de Amerikaanse staat Vermont gewoond.
Men zegt wel eens dat country muziek is over eenzame zielen en gebroken relaties, maar dat geldt niet voor de singer-songwriter Jake Flint, want op 27 november 2022 huwde hij zijn grote liefde Brenda. Enkele uren later overleed hij in zijn slaap.
Ook niet langer onder ons is Robert Cogoi, een Belgische zanger van Sloveense afkomst die in 1964 ons land vertegenwoordigde op het Eurovisie Songfestival. Heel succesvol was zijn deelname niet, want hij kreeg slechts twee punten. Daarmee werd hij wel nog tiende op een totaal van zestien deelnemers, wat betekent dat niet minder dan vijf anderen slechts een of nul punten hebben gekregen. De winnaar was dat jaar 'Non ho l'eta' van Gigliola Cinquetti, die in 1991 het festival in Rome moest presenteren zonder meer dan tien woorden Engels te kennen, wat inhield dat ze bij de puntentelling niet eens de namen van de andere deelnemende landen begreep.
Het duo Nicole en Hugo, ook al Eurosong-veteranen, is ondertussen een solo-act geworden, want in november overleed Nicole Josy, die in demente toestand thuis van de trap was gevallen. Nicole en Hugo waren natuurlijk wereldberoemd in Vlaanderen, maar hun bekendste song, 'Goeiemorgen, morgen', is ondertussen aan een nieuwe internationale carrière begonnen nadat door oorlog geplaagde Oekraïners op TikTok de gelijkenis uitspeelden met het Russische 'хуй', uit te spreken als 'choei' en te vertalen als 'Fuck, alles zit hier tegen'.
Fans van het lichtere levenslied, een categorie mensen die strikt evolutionair beschouwd al lang uitgestorven zou moeten zijn, verloren overigens ook Will Ferdy, die we ons vooral moeten herinneren als de eerste artiest van eigen bodem die zich in als homoseksueel uitte, iets wat in 1970 echt nog niet zo evident was als de jeugd tegenwoordig denkt.
Op het eerste gezicht zou men kunnen denken dat het financieel een goede zaak is de jongste broer te zijn van een lid van The Backstreet Boys, die toch meer dan 100 miljoen platen hebben verkocht, maar dat gold dan niet voor Aaron Carter, broer van Nick en als solozanger ook al goed voor een miljoenenverkoop. Het probleem was dat Aaron al die plaatjes opnam toen hij nog minderjarig was en dat zijn ouders zijn inkomsten bijgevolg mochten beheren. Ze hebben met dat geld huizen en yachten gekocht en weer verkocht, maar Aaron zelf kreeg amper een klein percentage van de opbrengsten te zien, met als gevolg dat hij kort na zijn meerderjarigheid werd aangeklaagd voor belastingontduiking en het beetje geld dat hij van zijn ouders had gekregen meteen aan de staat mocht overhandigen. Aaron eindigde uiteindelijk met een opiatenverslaving en financierde zijn levensstijl met de verkoop van naaktfoto's. Zijn zangcarrière was toen al een tijdje voorbij, vooral omdat hij aan een zijde zo goed als doof was nadat zijn vader vlak bij zijn oor een pistool had afgevuurd om Aaron te dwingen hem 256.000 dollar te geven. Doet dit verhaal nog mensen aan 'Free Britney!' denken?
We hebben ondertussen de tijd bereikt waarin zelfs mensen uit de dance-scene aan ouderdomskwalen beginnen te overlijden. Praktiserend boeddhist, fanatiek autoracer en frontman van Faithless Maxi Jazz, volgens de burgerlijke stand Maxwell Fraser, is in zijn slaap overleden, voor zover dat een officieel erkende doodsoorzaak is.
Er zijn dit jaar heel wat rappers aan kanker en andere ziektes overleden, maar gelukkig waren er nog wel een paar die zich aan de norm hielden. In februari werd Snootie Wild in een Texaanse gracht gevonden met enkele kogels in zijn nek, in juni werden de Brit Hypo neergestoken en de Amerikaan met de veelzeggende naam Trouble neergeschoten, in november werd de Amerikaanse rapper Takeoff neergeschoten, in juli werd JayDaYoungan door vijf schutters neergekogeld, in september werd de nog niet zo lang uit de gevangenis vrijgelaten PnB Rock tijdens een gewapende overval zelf neergeschoten en in maart werd Archie Eversole eveneens neergeschoten, vermoedelijk door zijn eigen broer. Familie boven alles!
De bekendste rapper die er dit jaar de brui aan heeft gegeven, is zonder twijfel Coolio, een afgekorte versie van zijn eerste bijnaam, Coolio Iglesias. Het is bizar dat iemand met zo ernstige astma een zangcarrière heeft kunnen uitbouwen, laat staan fit genoeg was voor de diverse criminele feiten waarvoor hij in de loop der jaren werd gearresteerd, waaronder de bijzonder slimme zet een vuurwapen op een vliegtuig proberen te smokkelen. Coolio steunde in naam diverse milieuorganisaties, maar met niet minder dan tien kinderen was zijn ecologische voetafdruk sowieso al een ramp. In 2020 suggereerde de lichtjes demente Kanye West dat hij aan de presidentsverkiezingen wilde deelnemen, maar Coolio voegde de daad bij het woord en begon zijn eigen campagne als running mate om de pornoactrice Cherie Deville de democratische nominatie te bezorgen. Het is niet heel duidelijk welk programma mevrouw Deville wilde uitvoeren, maar we mogen er wel met een gerust hart van uitgaan dat de persfotografen tijdens perconferenties zeer aandachtig zouden zijn geweest.
Men denkt wel eens dat een grote internationale hit genoeg royalties opbrengt om er een luxueus leven op na te houden, maar de op de warmste dagen van het jaar overleden Monty Norman heeft voor de originele 'James Bond theme', een van de herkenbaarste melodietjes op deze aarde, toch maar 485.000 pond aan auteursrechten verdiend. Hij heeft natuurlijk ook wel eerst twee processen moeten voeren tegen de veel bekendere John Barry, die maar bleef beweren dat hij het bewuste stuk had gecomponeerd, waardoor Norman de eerste vijftien jaar na 'Dr. No' geen cent heeft ontvangen.
Verder overleed ook Terry Tolkin, ooit nog personeelslid van Touch & Go, Rough Trade en andere invloedrijke labels. Het valt moeilijk te bewijzen, maar volgens de overlevering was hij in 1979 de eerste die de term 'alternative music' gebruikte. Hij had wel beter een duidelijke definitie meegegeven, want over de inhoud van dit begrip is er nogal wat discussie.
Het slotakkoord in dit overzicht is natuurlijk het overlijden van drummer Ric Parnell, die, in schril contrast met het dramatisch einde van zijn alter ego Mick Shrimpton in Spinal Tap, niet op het podium in brand is gevlogen. Kanker is saai.
