Het is een enigszins eigenaardig jaar voor wie eindejaarslijsten en andere overzichten wil samenstellen. Ik hoef allicht niet toe te lichten wat de belangrijkste trend alsook bron van ergernis van de afgelopen maanden is geweest, maar het valt te midden van pandemiepaniek toch op dat nog steeds veel meer al dan niet terecht bekende personen aan andere aandoeningen dan COVID-19 zijn gestorven. In elk geval probeer ik een overzicht te maken van de overlijdens die we, althans naar mijn onbescheiden mening, zouden moeten onthouden.
Wetenschap
We zullen maar meteen met de deur in huis vallen met het belangrijkste overlijden van 2020. Op 2 september overleed totaal onverwacht op 59-jarige leeftijd David Graeber, een van die weinige wetenschappers die intelligente inzichten en doorleefd activisme wist te combineren. Als zelfverklaarde anarchist die betrokken was bij Occupy Wall Street, de Anti-Capitalist Convergence en Extinction Rebellion en bovendien openlijk zijn steun uitspraak voor het door Abdullah Ocalan bedachte democratisch confederalisme dat in de Koerdische enclave van Rojava in de praktijk wordt gebracht, heeft hij het natuurlijk niet gemakkelijk gehad. De prestigieuze Yale University heeft een drogreden gevonden om zijn contract niet te vernieuwen en op een bepaald moment is hij zelfs uit zijn huis gezet. Uiteindelijk is hij als academische banneling aan de London School of Economics terechtgekomen, waar hij iedereen bleef verbazen met zijn heldere analyses van wat er precies aan onze samenleving scheelt. Als zoon van een oudstrijder uit de Spaanse Burgeroorlog was hij natuurlijk zeer geïnteresseerd in historische evoluties en nergens wordt dat beter verwoord dan in 'Debt: the first 5.000 years', een boek dat iedereen zou moeten gelezen hebben. Als ik in heel mijn leven zelfs maar een duizendste kan hebben van zijn impact op het maatschappelijk debat zal ik me al heel gelukkig prijzen. Als iedereen eens hard zou nadenken over de feiten die hij in zijn boeken opsomt, zou ik zelfs nog gelukkiger worden. Maar het gelukkigst zou ik zijn indien hij niet was gestorven.
De wereld is in elk geval wel verlost van Roger Scruton, een conservatieve filosoof en fanatiek verdediger van de vossenjacht met zo veel onaanvaardbare ideeën dat het meerdere pagina's zou kosten ze allemaal te analyseren. Hier is alvast een van zijn maatschappelijke doelstellingen: “to instil in our children feelings of revulsion of homosexuality”. Het volstaat op te merken dat hij dit in 1990 en niet in 1950 heeft geschreven. Niet dat er sindsdien zo veel veranderd is, hoor, want na het overlijden een paar dagen later van Sean Reinert, ooit nog de drummer van Death, werden zijn organen wegens zijn geaardheid voor transplantaties geweigerd.
Het leven van de Sloveense uitvinder Peter Florjancic klinkt dan weer als het scenario van een ongeloofwaardige film. De man begon als Olympisch atleet, maar ontvluchtte het door de nazi's bezette gebied door op een skireis zijn eigen dood in scène te zetten en te vluchten naar Zwitserland, waar hij dan een relatie begon met een fotomodel. Na de Tweede Wereldoorlog verhuisde hij naar Monte Carlo, waar hij de parfumverspreider, de airbag en de veel minder succesvolle plastic ijsschaatsen uitvond. Zelfs toen hij zo goed als blind was, maakte hij op 92-jarige leeftijd nog schetsen voor nieuwe uitvindingen. Waar blijft die biopic?
Dokters zijn niet immuun voor ziekte en het niet langer levende bewijs is Dirk Van Duppen, een van de intelligentste voorvechters van Geneeskunde voor het Volk. Hij is gestorven aan pancreaskanker, nog steeds een van de snelste en dodelijkste der kwaadaardige tumoren en een frequente verschijning in overlijdensberichten.
Verder overleed ook Chuck Yeager, de eerste piloot die sneller dan het geluid vloog. Yeager voerde ooit nog campagne voor George W.H. Bush, wat hem meteen al een pak onsympathieker maakt. Wie hem de laatste jaren ook niet meer sympathiek vond, waren zijn eigen kinderen, die hem verweten dat hij niet had mogen trouwen met een actrice die 35 jaar jonger dan hijzelf was. Uiteindelijk eindigde de ruzie in een rechtszaal, waar zijn dochter werd veroordeeld voor het wegsluizen van een groot deel van zijn fortuin. Ik kan me voorstellen waarom hij liever alleen in een vliegtuig zat.
Politiek
Het overlijden met de meest verstrekkende gevolgen van het jaar is ongetwijfeld dat van de Notorious RBG, door vrienden en familie ook wel eens Ruth Bader Ginsburg genoemd. Een overzicht van al haar prestaties als advocate en als lid van het Amerikaanse Supreme Court zou te lang worden, maar wie meer over de grensverleggende prestaties van deze krachtige vrouw wil weten, mag altijd kijken naar de documentaire RBG uit 2018, die momenteel op Netflix te zien is. Het is natuurlijk vreselijk dat ze na meteen na haar overlijden is vervangen door Amy Coney Barrett, een conservatieve christen die het niet zal nalaten het recht op abortus op de helling te zetten. Het is natuurlijk nog veel vreselijker dat er nog steeds conservatieve christenen zijn, want zonder hen zou de wereld er veel mooier uitzien.
Men zegt wel eens dat Black lives matter, maar daar is duidelijk niet iedereen het mee eens. De lijst van slachtoffers van politiegeweld is haast eindeloos, maar enkele namen blijven natuurlijk wel hangen. Toen vier politieagenten zonder enige waarschuwing de deur van het appartement van Breonna Taylor openbraken, dacht haar inwonende partner, Kenneth Walker, dat het om inbrekers ging en schoot hij een van hen in het been. De politieagenten schoten 32 keer terug, zonder Walker ook maar een keer te raken. Taylor, die zich eigenlijk van niets bewust was, werd zesmaal getroffen. De beschuldigingen van racisme vlogen al snel in het rond, maar de belangrijkste conclusie blijft wel dat vier daartoe opgeleide agenten niet in staat zijn de persoon waar ze eigenlijk op mikken in een kleine gesloten ruimte met ook maar een kogel te raken. Wat een bende amateurs.
Dat het Vlaams Belang smeerlappen in huis heeft, weten we natuurlijk al lang, maar Xavier Buisseret was toch wel van een ander kaliber dan de gemiddelde betoger tegen een asielcentrum. In 1997 werd Buisseret tot zes maanden celstraf veroordeeld voor de aanranding van de twee dochters van een ander lid van het toenmalige Vlaams Blok. In de meeste partijen zou dit het einde van zijn carrière hebben betekend, maar in 2008 kreeg hij gewoon een nieuw gemeentelijk mandaat in Wachtebeke. Blijkbaar mogen de dochters van Vlaams-nationalisten niet lastig worden gevallen door Ali de immigrant of Mohammed de vluchteling, maar wel door een vieze oude man uit eigen rangen.
Een paar tientallen kilometers verder sloeg de pandemie op een minder gewone manier toe. Veel mensen herinneren zich Ilse Uyttersprot van het online verschenen filmpje waarin ze tijdens een vakantie in Spanje seks had met haar toenmalige partner, maar belangrijker is dat ze tijdens de daaropvolgende legislatuur al haar schepenbevoegdheden verloor omdat de N-VA haar niet meer vertrouwde. Dat compenseert natuurlijk wel het een en het ander. Uiteindelijk is ze vermoord met een hamer door haar volgende partner, een man die nooit op film is verschenen, maar wel de coronamaatregelen niet aankon en zijn agressie dan maar botvierde op het dichtstbijzijnde potentiële slachtoffer. Het is bizar dat zo iemand een relatie kan beginnen, want volgens mij moeten die signalen al veel eerder te zien zijn.
In het centrum van het land overleed dan weer een van de kleurrijkste politici van zijn generatie, gewezen burgemeester van Herent, senator en volksvertegenwoordiger Willy Kuijpers. Hij liep meestal rond op sandalen en negeerde elk protocol, wat hem in zijn eigen gemeente zeer populair maakte, maar voor de buitenwereld was hij vooral iemand die overal voor de onderdrukte volkeren opkwam. Dat hij dit ernstig nam, blijkt nog het meest uit zijn arrestatie door de Guardia Civil toen hij tijdens de dictatuur van Franco in Spanje folders voor een onafhankelijk Baskenland uitdeelde. Dat hij die folders net aan de kathedraal van Guernica uitdeelde, bewees dat hij ook gevoel voor symboliek en historisch besef had. Het is onbegrijpelijk dat iemand met die ingesteldheid de laatste jaren van zijn politieke loopbaan heeft gesleten als lid van de N-VA, een partij die niet liever zou doen dan zowat iedereen onderdrukken om eindelijk een fierheid op de eigen volksidentiteit te kunnen voelen.
In Frankrijk overleed Valéry Giscard d'Estaing, een overblijfsel uit een tijd waarin conservatieve politici niet noodzakelijk vijanden van hun eigen bevolking waren. Wie wil weten hoe erg de verrechtsing sinds de oliecrisis van 1973 eigenlijk is, moet in het achterhoofd houden dat deze zelfverklaarde tegenstander van het socialisme tijdens zijn presidentschap echtscheidingen gemakkelijker heeft gemaakt, abortus heeft gelegaliseerd, het minimumloon heeft verhoogd, de belastingen op de hoogste inkomens heeft opgetrokken en het recht op politiek asiel heeft uitgebreid, stuk voor stuk maatregelen die de hedendaagse conservatieven graag zouden terugschroeven.
In Groot-Brittannië overleed Christopher Pole-Carew, een directeur in het imperium van Rupert Murdoch. Pole-Carew zorgde ervoor dat elke journalist die lid van een vakbond werd onmiddellijk werd ontslagen. De beste illustratie van zijn karikaturale wereldvisie is misschien nog het feit dat hij uiteindelijk is benoemd tot high sheriff of Nottinghamshire, een nieuwe versie van de sheriff die Robin Hood maar niet te pakken kreeg. Een welgemikte pijl had de wereld nochtans ook deze eeuw flink wat miserie kunnen besparen.
Dat de schatrijke Britse ondernemer Charles Wheeler het einde van het jaar niet heeft gehaald, is wel een staaltje van bittere ironie. Hij heeft immers een groot deel van zijn fortuin gebruikt om campagne voor de brexit te voeren, maar hij zal het Britse vertrek uit de EU zelf niet meer meemaken. Dat Wheeler een fanatieke gokverslaafde was, zegt in mijn ogen veel over zijn houding ten aanzien van de mogelijke desastreuze economische gevolgen van dat vertrek.
Verder noteren we het overlijden van Alfons Verplaetse, eigenaar van het vakantiehuis in Poupehan dat een synoniem voor achterkamertjespolitiek werd, van Robert Trump, de broer van de toekomstige ex-president, van de gewezen Somalische premier Nur Hassan Hussein, die de Belgische politiek heeft overtroffen door ooit een regering met 73 leden te vormen, van Philippe Bodson, een kapitalist die bedrijven als Fortis heeft geholpen om rijke mensen ten koste van de rest van de samenleving nog rijker te maken, van Eric Anderson, die het gedurende zijn decennialange carrière aan de top van Eton College heeft nagelaten aan hem toevertrouwde leerlingen als Tony Blair, James Cameron of Boris Johnson te vergiftigen, en van Ralph McGehee, gedurende 25 jaar een trouwe agent van de CIA in diverse delen van Zuid-Oost-Azië. Een van zijn citaten zegt genoeg over zijn inschatting van zijn vroegere werkgever: “The CIA is not now nor has it ever been a central intelligence agency. It is the covert action arm of the President's foreign policy advisers. In that capacity it overthrows or supports foreign governments while reporting "intelligence" justifying those activities. It shapes its intelligence, even in such critical areas as Soviet nuclear weapon capability, to support presidential policy. Disinformation is a large part of its covert action responsibility, and the American people are the primary target audience of its lies.”
Niemand heeft dit citaat beter in de praktijk gebracht dan wijlen Robert Fisk, een journalist die zich in de buitenlandse politiek van Westerse landen in het Midden-Oosten heeft verdiept. Hoewel hij zeker geen moslim was, waren zijn reputatie en geloofwaardigheid zo groot dat Osama Bin Laden, die hij driemaal heeft geïnterviewd, vond dat alle Westerlingen zijn boeken zouden moeten lezen om te begrijpen waarom Al-Qaeda de VS bestreed. Fisk was ook een criticus van de Israëlische onderdrukking van de Palestijnen, wat meteen ook de reden is waarom zijn driedelige documentaire 'From Beirut to Bosnia' nergens meer wordt vertoond. Zij die voor Israël lobbyen, zijn machtiger dan zij die de waarheid willen verkondigen.
Kunst
De kunstenaar Christo stond bekend om zijn megaprojecten, die er meestal op neerkwamen dat een groot gebouw als de Reichstag in Berlijn stijlvol werd ingepakt. Hoewel meestal enkel zijn naam werd vermeld, maakte hij al deze installaties met zijn vrouw en werden ze officieel aangekondigd als producies van Christo & Jeanne-Claude, die haar echtgenoot voor hem verliet vlak na het einde van hun huwelijksreis. Christo zelf had als jongeman het repressieve Bulgarije moeten ontvluchten door zich op een trein te verbergen, iets wat Sarkozy ooit over zichzelf heeft beweerd, terwijl hij in werkelijkheid in een comfortabele treincoupé uit Hongarije is vertrokken. Als eerbetoon zou Sarkozy, die momenteel wordt vervolgd voor corruptie, definitief in een gevangeniscel moeten worden ingepakt.
Op een zonnige zomerdag overleed Charles Webb, een auteur wiens leven origineler was dan dat van zijn personages. Webb en zijn vrouw zijn officieel gescheiden als een protestactie tegen het huwelijk als maatschappelijk instituut. Zijn vrouw liet zich overigens Fred noemen, als een protest tegen de onderdrukking van holebi's. Beiden leefden in armoede, want zij verwierpen materiële goederen en gaven alles wat ze hadden weg. Webb verkocht de filmrechten op 'The Graduate', een van de meest succesvolle films van 1967, voor amper 20.000 dollar. Ze leefden voornamelijk in nudistenkampen, wat hun twee zoons misschien wel een gelukkige jeugd heeft bezorgd. Een van die zoons heeft later, als performance art, een exemplaar van 'The graduate' gekookt en met een veenbessensaus opgegeten. Waarom zijn al onze huidige auteurs toch zo saai?
Muziek
Voor de liefhebbers van de betere alternatieve geluiden is het overlijden van Andy Gill natuurlijk het dieptepunt van het jaar. Ten tijde van zijn overlijden was Gill het enig overgebleven origineel groepslid van een band die we sindsdien beter als Gang of None omschrijven. Aangezien een longaandoening de officiële doodsoorzaak is en hij eind 2019 nog een tournee door China heeft afgewerkt, vermoeden velen dat hij op 1 februari 2020 een van de allereerste Westerse slachtoffers van de COVID-19-pandemie is geworden.
Wie zeker en vast aan de ziekte is gestorven, is Dave Greenfield, toetsenist van The Stranglers en pechvogel van het jaar. Hij heeft de ziekte opgelopen in een ziekenhuis waar hij werd behandeld voor een hartaandoening. Voor The Stranglers is dit natuurlijk ook slecht nieuws, want die zitten nu met de onmogelijke taak een vervanger te vinden voor hun ondertussen uiteraard uitgestelde afscheidstournee.
De kleurrijkste figuur die het muzikale landschap definitief heeft verlaten, is zonder meer Genesis P-Orridge, die zichzelf als pandrogyn wezen in het meervoud met 'they' liet omschrijven. Het zou te veel tijd kosten zijn experimenteel werk en vergezochte theorieën hier in detail te bespreken, maar ik had toch graag het parlementair debat over de overheidssubsidie voor COUM Transmissions bijgewoond. De beschuldiging dat P-Orridge met de maatschappelijke orde met kunst wilde omverwerpen, was overigens niet zo vergezocht. Dat was inderdaad het doel.
Toen Les Ramoneurs de Menhirs in 2019 in Het Depot en in 2015 in Magasin 4 speelden, was dat zonder Louise Ebrel en dat zal in de toekomst ook zo zijn. Ebrel was een bekende figuur in de Bretoense folkscene, maar de voorbije jaren associeerde ze zich vooral met lokale undergroundbands die uit principe in het Bretoens zingen. Het gaat trouwens niet goed met de gezondheid der Bretoense punks, want Dominic Sonic van Kalashnikov, niet te verwarren met de gelijknamige Deense hardcoreband, is ook overleden.
Verder is uit de alternatieve middens nog slecht nieuws gekomen over de tot nul gereduceerde toekomstplannen van het No Wave-icoon Cristina, die amper platen heeft uitgebracht, maar wel op elke compilatie over de undergroundscene in New York op het eind van de jaren 1970 is terug te vinden, van Gabi Delgado, de zanger van DAF wiens familie ooit Spanje is moeten ontvluchten om aan het regime van de dictator Franco te ontkomen, van Ivan Kral, ooit nog gitarist bij Blondie, de begeleidingsband van Iggy Pop en vooral The Patti Smith Group, waarvoor hij een aantal onsterfelijke klassiekers als 'Dancing barefoot' en onderschatte parels als 'Pissing in the river' heeft geschreven, van Walter Lure, de voormalige bassist van The Heartbreakers die zich na zijn muzikale exploten tot het ultrakapitalisme bekeerde en jaren als effectenhandelaar in Wall Street werkte, van Louise Ebrel, een Bretoense folkzangeres die veel met Les Ramoneurs de Menhirs heeft samengewerkt, van Joey Image, een van de 25 huidige en gewezen leden van The Misfits, en van Sid McCray, ooit nog de eerste zanger van Bad Brains.
Ook lager op de ladder der wereldwijde relevantie zijn ons allerlei producenten van noten en akkoorden ontvallen.
De beroemdste ster die dit jaar is overleden, is vermoedelijk Little Richard, een pionier van de rock 'n' roll en een uithangbord voor de hypocrisie waar veel zwarte Amerikanen mee worstelen. Hij was, op wisselende momenten van zijn leven, biseksueel, homoseksueel of een homofobe hetero, alsook een geheelonthouder of een heroïneverslaafde alcoholicus. De oorzaak ligt natuurlijk in de ongezonde mengeling van het conservatief christendom, dat Richard tijdens een periode als dominee mee hielp verspreiden, en het zwarte streven naar vrijheid en gelijkheid, een oxymoron dat iedere mens in verwarring zou brengen.
De oudste in de lijst der overleden artiesten is dit jaar ongetwijfeld Vera Lynn, die maar liefst 103 jaar oud werd. Lynn is natuurlijk het bekendst om de liedjes waarmee ze het moreel van de Britse soldaten tijdens de Tweede Wereldoorlog probeerde hoog te houden, maar in 1985 stond ze tijdens een liefdadigheidsconcert zo waar samen op het podium met Hawkwind. Lynn nam nooit echt radicale standpunten in, behalve dan tijdens haar campagne tegen de duivensport, die ze wreed en barbaars vond. Over de vossenjacht, bijvoorbeeld, heeft ze dan weer nooit iets gezegd. Wat moeten we daar nu van denken?
Rush moet het stellen zonder drummer en politiek labiele verkoper van gebakken lucht Neil Peart. Ooit een aanhanger van Ayn Rand, zowat de walgelijkste schrijfster die ooit een uitgever wist te vinden, hing hij later het door hemzelf bedachte 'Tryism' aan. De definitie klinkt al even belachelijk als de term: “anything one tries to attain will be attained if one tries hard enough”. Vertel dat maar eens aan kankerpatiënten die hard proberen te genezen of aan Koerden die hard proberen niet door de Turkse luchtmacht te worden gebombardeerd. Hij was wel geen fan van de Amerikaanse republikeinen omdat die partij volgens hem tegen de leer van Christus inging, een verwijt dat moeilijk met zijn eigen libertaire principes te verenigen valt.
We nemen ook akte van het overlijden van Kenny Rogers, wiens leven zo boeiend was dat Wikipedia niet meer weet te vermelden dan dat hij een geit als huisdier hield, van Eddie Van Halen, wiens broer ondertussen blijkbaar een gecertificeerde dominee is, van Mory Kanté, van wie weinig mensen beseffen dat hij naast 'Yé ké Yé ké' helaas ook diepreligieuze songs heeft geschreven, van Juliette Gréco, de bohémienne uit de kringen rond Sartre en en Camus die haar relatie met Miles Davis zag uiteenvallen omdat hij haar carrière niet in gevaar wilde brengen door de openlijke associatie met een andersgekleurde mens, van de realist Bill Withers, die de muziekwereld zelfs nadat hij al miljoenen singles had verkocht toch te wisselvallig vond om er zijn fabrieksjob voor op te geven, van Peter Green, de gewezen gitarist van Fleetwood Mac die heeft aangetoond dat mensen die aan schizofrenie lijden beter geen grote hoeveelheden LSD nemen, van Toots Hibbert, oprichter van Toots & The Maytals en vermoedelijke bedenker van de term 'reggae', en van zijn landgenoot Bob Andy, onder meer gekend van 'Young gifted and black' en in zijn jeugd zo mishandeld dat hij zich ooit in een weeshuis ging aanmelden met de valse verklaring dat zijn moeder was overleden.
COVID-19 werd ook de singer-songwriter John Prine fataal. Prine was, zonder het zelf te beseffen, een pionier van het crowdfunding-principe. Toen hij in 1981, lang voor de ontwikkeling van het internet, een eigen onafhankelijk label wilde starten, kreeg hij van zijn fans op voorhand genoeg geld om een hele LP op te nemen en te laten persen.
Verder is ook Eric Weissman gestorven. De naam zegt de meeste mensen niets, maar iedereen kent wel 'Duelling Banjos', oorspronkelijk geschreven voor de film 'Deliverance'. Wat nog minder mensen weten, is dat hij in 1965, een tijd waarin dat nog niet evident was, deel uitmaakte van de begeleidingsband van Judy Collins toen zij als Amerikaanse militante zangeres door Polen en de USSR tourde.
Het leven is ondertussen zo gevaarlijk in de Amerikaanse hiphopscene dat er een aparte Wikipedia-pagina over vermoorde rappers bestaat. Met drie nieuwe bijdragen in 2020 telt de lijst momenteel 49 namen, waarvan 40 moorden in de VS zijn gepleegd. Slechts twee mensen op de lijst zijn niet neergeschoten. In de VS is een fatale kogel de doodsoorzaak van 51 percent van alle rappers.
Film & Televisie
In Beverly Hills, postcode 90210, overleed Kirk Douglas op de gezegende leeftijd van 103 jaar. Douglas, die velen altijd zullen associëren met de opstandige slaaf Spartacus, was een progressieve Jood die in 1980 zelfs nog persoonlijk met de Egyptische president Sadat heeft onderhandeld over een vreedzame oplossing voor het Israëlisch-Egyptisch conflict. Sadat is enkele maanden later door extremistische soldaten uit zijn eigen leger neergekogeld.
Een andere grote legende in het filmwereldje was Sean Connery, een voorstander van de Schotse autonomie die de Scottish National Party vanaf 2001 wel niet langer financieel kon steunen. Dat jaar keurde het Britse parlement immers een wet goed die het verbiedt politieke organisaties in Groot-Brittannië vanuit het buitenland financieel te steunen. Eigenaardig genoeg is die wet nooit ingeroepen om de Russische steun voor de brexit-campagne te veroordelen. Men zou kunnen stellen dat Connery in een dure villa in Marbella woonde omdat hij de unitaire Britse staat geen belastingen wilde betalen, maar dan is de vraag natuurlijk waarom zijn gezin betrokken was bij belastingontduiking in Spanje. Wat mij vooral opvalt, is dat belastingontduikers zelden mensen met een klein inkomen zijn.
Douglas en Connery hebben elk een Academy Award gewonnen, maar hun prestaties stellen niets voor in vergelijking met de output van Terry Jones, een van de zes vaste leden van Monty Python. Naast de rol van Sir Bedevere the Wise, de trouwe raadgever van Arthur, King of the Britons, was hij ook actief als schrijver, presentator en regisseur, onder meer van het zwaar onderschatte 'Personal services', een film die perfect het midden houdt tussen een sociaal drama en een luchtige komedie. Jones heeft veel opiniestukken geschreven tegen de War on Terror, vooral vertrekkend vanuit het standpunt dat het absurd is de oorlog te verklaren aan een zelfstandig naamwoord.
Films hebben ook een soundtrack nodig en tot halverwege dit jaar kon men daarvoor rekenen op Ennio Morricone, waarschijnlijk de grootste componist van de 20e eeuw en met 400 composities voor films op zijn naam zeker geen luierik. Morricone omschreef zichzelf als een linkse christen, wat in een land waar Berlusconi ooit een meerderheid haalde beter dan niets is. Helaas leefde hij nogal ascetisch en teruggetrokken, waardoor over zijn lange leven weinig pittige anekdotes bekend zijn.
Het was geen goed jaar voor de oudere acteurs in Game of Thrones. In Frankrijk overleed Max von Sydow, die eigenlijk Adolf heette, maar die naam had na 1945 niet langer dezelfde X-factor. Hij had een lange en grootse carrière, met als enige minpunt dat hij de laatste jaren plots in een leven na de dood begon te geloven. Een paar maanden later overleed ook Diana Rigg, een vrouw die ooit met een getrouwde man samenwoonde omdat ze, naar eigen zeggen, geen zin had om respectabel te zijn.
Verder melden we nog het overlijden van David Prowse, de originele Darth Vader, die goed kon gokken en een jaar voor het scenario van de tweede film was geschreven in een interview al suggereerde dat zijn personage wel eens de vader van Luke Skywalker zou kunnen zijn, van Brian Dennehy, die ik vooral associeer met 'The Belly of an Architect, waarvoor Peter Greenaway de back catalogue van Wim Mertens heeft geplunderd, van de in bittere armoede gestorven Robbe De Hert, die als overtuigde socialist van marketingpaljas en vermomde liberaal Patrick Janssens uiteraard geen plaats op de Antwerpse sp.a-lijst heeft gekregen, van Grant Imahara, een gewezen Mythbuster die beter bestand was tegen explosies en valpartijen dan tegen hersenbloedingen, van Michel Piccoli, ooit nog getrouwd met de reeds vermelde Juliette Gréco en oud genoeg om zich als communist hevig tegen de Stalinistische onderdrukkingen te verzetten, van Jacky Morel, die we tot in de eeuwigheid associëren met de vastbenoemde en gesyndiceerde bode Hilaire Baconfoy, en van Dyanne Thorne, die vanzelfsprekend is overleden in Las Vegas, een vlek in de woestijn die we nog het best met de plasticverspilling in onze oceanen vergelijken. Enkel de minst politiek-correcte lezers zullen Thorne meteen herkennen als Ilsa, Wolvin van de SS, maar na haar, nu ja, acteercarrière heeft ze zich zo waar voltijds gewijd aan haar job als non-denominatieve dominee, met als specialiteit openluchthuwelijken. Ook in 2020 is het moeilijk gebleken rationeel denkende Amerikanen te vinden.
Varia
Sommige mensen hebben een naam die klinkt alsof ze zijn voorbestemd om in een blackmetalband te spelen en een van de beste voorbeelden hiervan is ongetwijfeld Wilfred De'Ath. Als journalist bij de BBC was hij bijzonder kritisch tegenover de tegencultuur van de jaren 1960 en 1970, maar zijn conservatieve commentaren klinken minder overtuigend na een ontslag wegens laster en meer dan veertig arrestaties voor diefstal. Achteraf bezien, was een job als gitarist bij Immortal lucratiever geweest.
Hetzelfde kan eigenlijk worden gezegd over wijlen Lee Guittar, een andere directeur uit het mediawereldje die, ondanks het feit dat hij geen pseudoniem nodig had, nooit een muzikale carrière heeft overwogen. Misschien had hij een duo kunnen vormen met de een paar weken later overleden Fred Singer, een fysicus met een indrukwekkend curriculum vitae wiens doctoraatsthesis nog door een jury met Robert Oppenheimer en Niels Bohr als leden werd beoordeeld, maar zichzelf later onmogelijk maakte als tegenstander van het Kyoto-protocol en andere klimaatmaatregelen.
In de VS overleefde Mike Hughes de crash van een van zijn zelfgebouwde raketten niet. Hughes werd berucht als voorvechter van de idee dat de aarde plat is en was van plan vanuit een raket een foto te nemen om te bewijzen dat we op een schijf leven. Pas na zijn dood werd bekend dat hij de Flat Earth Society enkel gebruikte om reclame voor zijn eigen stunts te maken en dat hij helemaal niet in hun verzet tegen de fysica geloofde.
Eveneens in de VS overleed op 18-jarige leeftijd CopyCat, afgekort CC, een naam die niet vergezocht is want het ging om de eerste gekloonde kat ter wereld die daarenboven zelf nog eens drie jongen heeft voortgebracht. Het is onvoorstelbaar wat onze wetenschappers allemaal kunnen. Men zou zich kunnen afvragen waarom al die klimaatproblemen maar niet opgelost geraken.
In Moskou overleed dan weer iemand die Adolf Hitler nog persoonlijk had gekend, meer bepaald de alligator Saturn, wiens leven gewoon een kant-en-klaar filmscenario is. Als bewoner van de Zoo van Berlijn kreeg hij regelmatig bezoek van de Führer, maar het gerucht dat hij Saturn als persoonlijk huisdier hield, is wel vals. Na een bombardement van de zoo dat bijna alle andere alligators doodde, zwierf hij gedurende maanden door de stad, op zoek naar voedsel, terwijl de Berlijners dachten dat bommenwerpers het grootste gevaar vormden. Na de bevrijding van Berlijn werd hij door Britse soldaten gevonden en aan de Russen geschonken. In de zoo van Moskou overleefde hij achtereenvolgens een instorting van het dak, een grote steen die een uiteraard zatte Rus op zijn kop smeet en vier periodes waarin hij weigerde te eten, waarvan eentje uit verdriet omdat het wijfje waarmee hij was gekoppeld plots was overleden. Hij begon ook te janken als hij geluiden hoorde die hem aan de oorlog deden denken. Normaal gezien, worden alligators ongeveer 50 jaar, maar Saturn werd maar liefst 84 jaar. Waar wacht Steven Spielberg eigenlijk nog op?
Kobe Bryant verdiende gedurende zijn 31,5 jaren op deze planeet meer dan 680 miljoen dollar en, om totaal onverklaarbare redenen, een Academy Award, maar uiteindelijk had hij toch beter het openbaar vervoer genomen. Wie het onverwacht langer heeft volgehouden, is Diego Maradona. Hij was een uitgesproken verdediger van de Palestijnse zaak en een vriend van Hugo Chavez. Daarnaast heeft hij blijkbaar ook nog wat gevoetbald, maar dat is natuurlijk minder belangrijk.
Ik moet eerlijk toegeven dat ik tot voor kort nog nooit van Michel Bellen had gehoord, maar blijkbaar stond hij bekend als de allereerste Belgische seriemoordenaar. Hij verkrachtte en wurgde vier vrouwen, waarvan eentje op haart kot in Leuven. Dat is een verhaal dat de stadsgidsen de toeristen volgens mij niet vertellen.
Scenaristen van derderangsfilms maken zich wel eens belachelijk met de ongeloofwaardige namen van hun personages, maar de realiteit overtreft hen natuurlijk. In de VS stierven de baseballspeler Ed Napoleon, de gewezen volksvertegenwoordigster Mary E. Fantasia en de psychiater William C. Dement, de eerste onderzoeker van de REM-slaap.
Quentin Tarantino moet wel bedroefd zijn geweest toen het bericht verscheen dat Jackie Brown was overleden. Bij nader inzien, bleek het wel om de gelijknamige Schotse bokser te gaan. Ondertussen rouwde de rest van Hollywood om Kevin Bacon en Peter Jackson, tot het bericht kwam dat het om respectievelijk een Australische jockey en een Britse volksvertegenwoordiger ging. Niemand rouwde dan weer om prinses Diana, want het ging tenslotte maar om Diana van Bourbon-Parma, om Robert Smith, want dat bleek een vrij onbekende Canadese acteur te zijn die overigens ooit nog is veroordeeld voor de verspreiding van kinderporno, om Bill Gates, een progressieve advocaat die ooit nog een boek schreef over de noodzaak rijken meer te belastingen te laten betalen, of om Mohammad Ali, want dat bleek een Bengaalse politicus die werd verkozen in het kiesdistrict met de onwaarschijnlijke naam Cox's Bazar 4.
