Malcolm overloopt de spraakmakendste overlijdens van 2023, deel 6: Wetenschap en Sport

In dit voorlaatste deel gaan we nog even in op een categorie die in de normale media te weinig aan bod komt en op een categorie die beter niet aan bod zou komen, maar om een of andere reden toch veel mensen kan boeien.

Wetenschap

Niet iedereen met wetenschappelijke interesses weet wat hij doet. Dit werd onder meer bewezen door de implosie van de onderzeeër Titan en de daaropvolgende onvermijdelijke dood van de vier inzittenden, waaronder Stockton Rush, die ooit verklaarde dat “You know, at some point, safety just is pure waste”. Aangezien er rijke ondernemers aan boord waren, werd natuurlijk alle mogelijke moeite gedaan om hen alsnog te redden. Dat gold niet voor de vluchtelingen die rond dezelfde tijd in de Middellandse Zee verdronken.

Gelukkig was het einde minder pijnlijk voor de Amerikaanse filosoof Harry Frankfurt, auteur van het boek met de boeiende titel 'On bullshit'. Zijn blik op de moraliteit van mensen werd steeds relevanter door de opkomst van populisten die niet langer liegen, maar 'bullshit verkopen', zoals Frankfurt het noemde. Het verschil tussen een leugen en bullshit is eigenlijk heel eenvoudig en constant zichtbaar in al onze televisiejournaals. Iemand die een leugen vertelt, denkt al dan niet terecht dat hij de waarheid kent, maar geeft er om een of meerdere redenen de voorkeur aan de waarheid niet te vertellen of te verdraaien. Dat deden politici vroeger al wel eens, maar ironisch genoeg is deze praktijk wat naar de achtergrond verschoven. Iemand die bullshit verkoopt, doet uitspraken die hem goed uitkomen, zonder zelfs maar na te denken over hun waarheidsgehalte. Het maakt hem niet of een uitspraak waar of niet waar is, want de waarheid is voor een verkoper van bullshit gewoon niet belangrijk. Dat is wat de huidige populisten met plezier doen, veel meer dan het bedenken van expliciete leugens.

Frankrijk verloor met Emmanuel Le Roy Ladurie dan weer een van zijn grootste historici, een man die zich specialiseerde in de geschiedenis van gewone mensen ten tijde van grote politieke strubbelingen. Als een BV een foto van zichzelf en zijn favoriet paar kousen op Instagram plaatst, krijgt hij gegarandeerd meer aandacht dat het overlijden van deze grote onderzoeker in onze media heeft gekregen.

Sport

De bekendste atleet die dit jaar is overleden, is Dick Fosbury, bedenker van de naar hem genaamde springtechniek waarmee hij het hoogspringen in de jaren 1960 ingrijpend wist te vernieuwen. Minder bekend in ons land is zijn solidariteit met zwarte atleten tijdens de onrusten die met de burgerrechtenbeweging gepaard gingen. Hij heeft zelfs een tijdje in de politiek gezeten, maar in een staat als Idaho had hij als democraat natuurlijk weinig kansen om de top te bereiken.

De bekendste dit jaar overleden wielrenner is Federico Bahamontes, die voor het eerst een fiets gebruikte om na de Spaanse Burgeroorlog gestolen voedsel voor de zwarte markt te smokkelen. Die diefstallen waren trouwens niet zo simpel, want om een paar zakken te vullen, moest hij vanop een brug op een rijdende vrachtwagen springen.

De bekendste voetballer die niet langer onder ons is, is Bobby Charlton, lang geleden een sterspeler bij Manchester United en tot voor kort de laatste overlevende van de beruchte crash in München in 1958 die zijn toenmalige team meer dan decimeerde.

In Rusland is in een nachttrein het lijk gevonden van Georgy Gagloev. Volgens het onderzoeksrapport zou hij zijn verstikt met een kussen. Dat lijkt evenwel nogal ongeloofwaardig, want de man was een ervaren en onderscheiden expert in verschillende gevechtssporten. Naar Russische gewoonte is er geen verder nieuws over de feiten.

Ook als er geen kwaad opzet in het spel is, blijft het beter het sportleven te vermijden. Kyle Smaine was een professionele skiër. Hij is bedolven onder een lawine. Iets later gebeurde hetzelfde met voormalig wereldkampioen Lorenzo Holzknecht. Een goede conditie biedt nu eenmaal weinig garanties, wat ook werd bewezen door viervoudig wereldkampioen kickboksen Vitaly Merinov, die in een knokpartij zeker gevaarlijk was, maar in Oekraïne door het Russisch leger werd neergeschoten.