Wie is Patrick Leahy? Daar komen we straks op terug. Eerst moeten we een blik werpen op de huidige situatie en in de VS wordt het nieuws natuurlijk ook beheerst door de ziekte die ons in Europa steeds meer tot een leven achter gesloten deuren dwingt.
Aangezien de term 'grondwettelijk recht' de meeste mensen ertoe brengt snel een ander artikel te zoeken, zal ik in korte stappen overlopen wat hypothetisch zou kunnen gebeuren indien deze pandemie zich door de Amerikaanse staten blijft verspreiden.
Stap 1: Het aantal besmettingen loopt uit de hand en de gezondheidszorg kan het probleem niet aan. Ondanks de late start komt de Amerikaanse regering schoorvoetend in actie en komen er allerlei quarantainemaatregelen, inclusief een samenscholingsverbod.
Stap 2: De Amerikaanse president ziet zich verplicht de verkiezingen uit te stellen. Niet alleen dreigt de opkomst historisch laag te worden, maar hij kan de werknemers die de bureaus moeten bevolken ook niet dwingen om een hele dag tussen honderden mensen te zitten.
Stap 3: Op 20 januari 2021 loopt de termijn van Donald Trump af. Aangezien er geen verkiezingen zijn geweest, is hij vandaf die dag geen president meer. Normaal gezien, neemt de vicepresident het dan over, maar die zit natuurlijk in hetzelfde schuitje. Als beide stoelen leeg zijn, wordt de voorzitter van de House of Representatives president ad-interim tot er wel nieuwe verkiezingen kunnen worden georganiseerd. Dat zou dan Nancy Pelosi zijn, maar er is een bijkomend probleem.
Een kleine toelichting: In november 2020 houden ze in de VS niet enkel presidentsverkiezingen. Er zijn ook verkiezingen voor een gedeelte van de Senaat en voor een gedeelte van het House of Representatives. Het werkt daar namelijk niet zoals in de meeste Europese landen. De Amerikaanse Senaat is onderverdeeld in drie zogenaamde klassen, class 1, class 2 en, jawel, class 3. Om de twee jaar zijn er verkiezingen voor de zetels in een klasse. Dit jaar zijn dat de 33 zetels in class 3, aangevuld met speciale verkiezingen in Arizona om de overleden John McCain te vervangen en in Georgia ter vervanging van Johnny Isakson, die om gezondheidsredenen ontslag heeft genomen. Het House of Representatives moet volledig worden verkozen.
Stap 4: Als de verkiezingen worden uitgesteld, loopt het mandaat van Nancy Pelosi ook af op 20 januari 2021. Gelukkig voorziet de Amerikaanse Grondwet ook in een oplossing voor dit probleem. In dat geval wordt namelijk de senator met het hoogste aantal dienstjaren van de grootste partij de nieuwe interimpresident.
Stap 5: Als de verkiezingen worden uitgesteld, wordt de Senaat meteen ook sterk uitgedund, want alle senatoren van class 2 mogen naar huis. In dat geval vertrekken 23 republikeinen en 12 democraten, wat betekent dat de democraten plots de meerderheid in de Senaat hebben.
Stap 6: De republikeinen zullen proberen die verloren zetels weer te vullen, maar dat zou wel eens kunnen tegenvallen. De enige instantie die de zetels kan opvullen, is de Amerikaanse staat waar het kiesdistrict in kwestie gelegen is. Als het Congress of parlement van die staat een kandidaat naar voren schuift, kan de gouverneur tegen die beslissing echter een veto uitvaardigen. Toevallig vallen de meeste zetels in class 2 die in dat geval moeten worden gevuld in staten met een democraat als gouverneur.
Stap 7: Aangezien de democraten plots de grootste fractie in de Senaat vormen en de republikeinen er op het niveau van de individuele staten niet in slagen hun meerderheid te heroveren, wordt de democratische senator met de langste staat van dienst plots het nieuwe staatshoofd. En dat is dus een senator uit Vermont. Niet Bernie Sanders, maar de reeds vermelde nobele onbekende Patrick Leahy.
Het zou nogal ironisch zijn dat het Witte Huis zonder enige vorm van democratische verkiezingen in handen zou komen van een senator die zich heeft uitgesproken voor abortus, tegen de doodstraf, voor de legalisatie van cannabis, tegen de discriminatie van holebi's, voor hogere belastingen voor de rijken en tegen de oorlog in Irak. Het zou ook een beter resultaat zijn dan we kunnen verwachten indien Joe Biden werkelijk de nominatie van zijn partij krijgt.
