Het is toch werkelijk triestig. Alle initiatieven die enigszins van de middelmaat en de normen van onze vreselijk brave samenleving afwijken, worden eerst in een hoekje gedreven en vervolgens gedwongen er simpelweg mee te stoppen. Dit is al jaren aan de gang en ik zie nog niet direct beterschap. Het volgende slachtoffer in de rij is vzw Amedee, sinds het overlijden[1] van de initiële oprichter en eigenaar Lucas Van Langendonck, de officiële uitbater van het bekende café Amedee in de Muntstraat te Leuven. Voor ik mij, zoals in de titel beloofd, kwaad zal maken, kunnen we misschien best eens de feiten overlopen. Ik kan me immers voorstellen dat niet iedereen het café in kwestie kent.
Café Amedee is opgericht begin jaren 80 door de reeds vermelde Lucas. Hij had een heel duidelijk concept in gedachten en hij is er al die jaren trouw aan gebleven. Het was een zogenaamde bruine kroeg, zeg maar een praatcafé voor vooral linkse intellectuelen, waar enkel en uitsluitend klassieke muziek[2] werd gedraaid.
Het café had een klein, trouw en ondanks het concept eigenaardig genoeg ook vrij gevarieerd publiek en bleef zonder problemen voortbestaan tot de eigenaar last van zijn gezondheid begon te krijgen. Rijk is hij er nooit van geworden, maar ironisch genoeg is gebleken dat hij toch geen spaarpotje voor na zijn zijn pensioen nodig had. Een zeer agressieve kanker heeft hem op een paar maanden tijd geveld.
Na zijn overlijden hebben een aantal vaste klanten, enigszins ontheemd en weigerachtig hun wekelijkse of dagelijkse cafégesprekken naar een ander etablissement te verplaatsen, in samenspraak met de familie van de overledene besloten de zaak gewoon over te nemen en als vzw verder uit te baten. InBev, een organisatie die ik graag bekritiseer maar die in dit geval eigenlijk weinig tot niets fout heeft gedaan, verklaarde zich al na een korte onderhandelingsronde bereid het huurcontract op naam van de vzw te zetten en het café kon al snel aan zijn tweede leven beginnen.
Maar de tweede versie van het café is nu dus ook terminaal. Op 31 maart 2013 loopt het handelshuurcontract van 27 jaar af en zal het café definitief de deuren sluiten. Dat is op zich al erg, maar de voornaamste reden waarom ik hier kwaad van wordt, is de reden waarom het zo ver is kunnen komen.
Is de vzw failliet? Neen, langs geen kanten. Er is zelfs winst geboekt. De vzw heeft een kleine reserve weten op te bouwen. Wie naar de cijfers kijkt, merkt zelfs dat de omzet de voorbije jaren significant is gestegen.
Zijn de bestuurders van de vzw het beu? Neen, absoluut niet. Ik ken hen persoonlijk en zij hadden deze werking nog jaren kunnen en willen voortzetten.
Vindt de vzw dan geen vrijwilligers meer voor de dagelijkse werking? Neen, er is uiteraard geen overschot aan gemotiveerde mensen, maar er zijn er wel genoeg om de zaak zes dagen per week open te houden. Ook dat is het probleem niet.
Weigert InBev dan een nieuw handelshuurcontract te tekenen omdat deze kapitalistische multinational de huidige huurders wil vervangen door trendy volk met een dure loungebar? Neen, ook dat is het niet. InBev heeft de huidige huurders zelfs altijd gesteund. Deze brouwerij met een jarenlange ervaring in Leuven weet maar al te goed hoe de markt eruitziet en wat al dan niet realistisch en haalbaar is.
Gaat het dan misschien om een bureaucratisch probleem, veroorzaakt door kortzichtige en fantasieloze ambtenaren? Neen, ook zij zijn onschuldig. Er zijn geen administratieve problemen en die zijn er trouwens ook nooit geweest. Alle formulieren zijn ingevuld en alle attesten liggen ter inzage klaar.
Zelfs Sabam, toch een bende oplichters die vinden dat ze recht hebben op elke euro in dit land, met uitzondering van de euro's die ze aan hun directeurs en hun manipulatieve trawanten uitbetalen, is ditmaal onschuldig. Al de muziek die in café Amedee wordt gedraaid, is immers al jarenlang vrijgesteld van auteursrechten.
Waar zit de schuldige dan? Welke monsterachtige crimineel verbergt zich nog in de schaduwen? Wel, het is niemand minder dan de huiseigenaar. Hij en hij alleen draagt de schuld voor de sluiting van een van de laatste herinneringen aan een Leuven dat nog enig leven in zich had. Hij slaagt er in zijn eentje in een vzw neer te halen die al de hierboven vermelde hindernissen heeft weten te nemen en die, als een uitzondering op de regel, financieel volledig gezond is.
Het is trouwens niet de eerste keer dat de Leuvenaars de meerwaarde van een origineel concept in hun eigen stad verliezen enkel en alleen omdat een hebzuchtige kwal zijn reeds overvolle portefeuille nog wat verder wil vullen. JJ Records is een ander voorbeeld uit een vrij recent verleden.
In dit geval wordt het echter nog erger als we naar de figuur van de eigenaar zelf kijken. Hij bezit nog een paar andere gebouwen in Leuven, die hij stelselmatig op semi-legale of misschien zelfs volledig illegale wijze door een aantal allochtonen laat kuisen. Naar eigen zeggen, verhuurt hij echter liever nooit aan niet-Belgen. Van hypocrisie gesproken.
Maar het ergste vind ik nog zijn reactie op de eigenlijk zeer beschaafde houding van de vzw zelf. Aangezien het gepast is een sluiting tijdig aan te kondigen, heeft de vzw na haar recentste algemene vergadering een persmededeling aan het raam gehangen, aangevuld met een paar kopies van persartikelen[3] die sympathiserende journalisten[4] over dit kleine, maar voor sommigen zeer belangrijke nieuwsfeit[5] hebben geschreven.
De eigenaar heeft dit blijkbaar opgemerkt en heeft de bestuurders van de vzw telefonisch gevraagd die papieren van de gevel te halen. Hij vindt dat ze zijn reputatie schaden en vooral de uitspraak van de geïnterviewden dat een stijging van de huurprijs de oorzaak van de sluiting vormt, is volgens hem ongepast. Hij weet nochtans beter dan eender wie hoeveel de stijging van de huurprijs bedraagt, dat hij nooit of te nimmer een euro in het verkommerende pand heeft willen investeren en dat de elkaar opvolgende huurders van het gelijkvloers hem nooit hebben lastiggevallen met de klachten die hij eigenlijk had moeten klagen.
En dan zijn er natuurlijk mensen die Leuven 'eeuwenoud, springlevend' noemen. Wel, dat zijn dan de mensen die braafjes binnen de lijntjes kleuren en de norm nooit in vragen stellen. Misschien zijn ze gelukkiger, maar ze zijn zeker niet waardevoller. De evolutionaire biologie leert ons dat verbeteringen enkel uit afwijkingen kunnen ontstaan.
----------
[1]Ik heb het er nooit moeilijk mee de sterfdatum te onthouden: 4 december 2009. Het was die avond immers ook Musiques Dépassées in het Musicafé en die affiche hangt tussen mijn archief op de zolder.
[2]Natuurlijk is die term enigszins misleidend, want eigenlijk verwijzend naar een heel specifieke periode. Natuurlijk kwamen er ook oudere werken aan bod, maar als iemand hierover een semantische discussie wil voeren, moet hij maar zelf een blog beginnen en mij daarmee gerust laten. Recente muzikale trends als blues of jazz waren in elk geval uit den boze.
[3]Zoals dit: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20130107_0042…. Ik heb natuurlijk niet de moeite gedaan om alle links op te zoeken, maar u mag gerust zelf gaan kijken. Voor diegenen die het gebouw niet kennen: het adres is Muntstraat 5, 3000 Leuven, vlakbij het kruispunt met de Naamsestraat.
[4]De link met dat milieu is verre van toevallig. De Amedee is gedurende jaren een van de vaste verblijfplaatsen van pauzerende Veto-medewerkers geweest en veel van die mensen zijn nadien natuurlijk in de 'officiële' journalistiek terechtgekomen.
[5]Vlak na het overlijden van de reeds vermelde Lucas en de daaropvolgende (tijdelijke) sluiting van het café zijn trouwens ook verschillende krantenartikelen over hem verschenen. Aan de sluiting van een gemiddelde horecazaak worden exact nul lettertekens besteed.
