Malcolm overloopt de opmerkelijkste overlijdens van 2022: film

In Frankrijk overleed Jean-Luc Godard, het belangrijkste boegbeeld van de zogenaamde 'nouvelle vague', een term die later te pas en te onpas in alle mogelijke contexten zou worden gebruikt om een nieuwe generatie aan te duiden. Godard nam graag maatschappelijke standpunten in, onder meer over het droeve lot der Palestijnen, waarna uiteraard een georchestreerde lastercampagne werd gestart om deze uitgesproken maoïst van antisemitisme te beschuldigen.

Daarnaast hebben nog enkele andere markante regisseurs ons dit jaar verlaten. Peter Bogdanovich had een relatie met de 21 jaar jongere ex-playmate Doroty Stratten of toch tot de dag waarop zij werd vermoord door een bezitterige ex, die er op zeer on-Amerikaanse wijze wel vier dagen over had gedaan een geschikt vuurwapen te vinden. Jean-Jacques Beineix herinneren we ons vooral van '37,2° le matin', een titel die ondertussen niet enkel meer naar Noord-Afrika verwijst.  Douglas Trumbull was verantwoordelijk voor de special effects in SF-klassiekers als '2001:A space Odyssey', 'Blade Runner', 'Close Encounters of the Third Kind', maar regisseerde zelf ook een klassieker, met name het SF-ecodrama 'Silent Running'. Wolfgang Petersen regisseerde de onsterfelijke klassieker 'Das Boot', maar verspilde zijn talent later vooral aan Amerikaanse oppervlakkigheid. Gerald Potterton was de maker van de ondertussen grotendeels vergeten cultfilm en voorloper van de anime-rage 'Heavy Metal'. Just Jaeckin was dan weer de regisseur van films die uiteraard geen enkele lezer van deze tekst heeft gezien als 'Emmanuelle' of 'Histoire d'O'. Julien Vrebos vermelden we hier ook bondig, al was het maar omdat anders geen enkele Belg in het lijstje staat. Ivan Reitman, tot slot, heeft niet enkel ondingen als 'Ghostbusters', 'Twins' en 'Kindergarten cop' gecreëerd. Hij kon ook maar niet beslissen of hij nu een fascistoïde conservatief of een ultrakapitalische libertariër was. Hem zullen we in elk geval niet missen.

Begin januari overleed de Hollywood-legende Sidney Poitier, in 1967 de eerste zwarte acteur die een Oscar voor de beste mannelijke hoofdrol won, amper twintig jaar nadat hij wegens zijn samenwerking met linkse organisaties op de zwarte lijst was gevlogen en bijgevolg door de overgrote meerderheid der toenmalige filmmakers met de rug werd aangekeken.

Een plek op een zwarte lijst is nooit een pretje, maar het leven van de Duitse acteur Hardy Krüger bewees dat het nog erger kon. Hij had de pech te worden geboren in 1928, wat hem meteen een jeugd vol hersenspoeling door de nazi's opleverde. Hij werd gerekruteerd door de Waffen-SS, die allicht niet wist dat hij voordien al boodschappen afleverde aan vluchtelingen van het regime, maar wist uiteindelijk te deserteren. De rest van zijn lange leven heeft hij zich doorlopend uitgesproken tegen het fascisme, ook na zijn verhuis naar de VS, waar men tegenwoordig meer dan ooit nood aan die boodschap heeft.

Men kan het fascisme natuurlijk ook bestrijden zonder ooit een kogel te moeten ontwijken en een goed voorbeeld daarvan is Nichelle Nichols, een naam die nerds onmiddellijk en andere mensen pas na een paar seconden denkwerk associëren met luitenant Uhura van het Starship Enterprise. Nu lijkt het allemaal triviaal, maar Nichols was de eerste zwarte vrouw die een belangrijke rol in een televisieserie speelde en bovendien de eerste zwarte vrouw die op het scherm een blanke man mocht kussen, meer bepaald de immer viriele kapitein James T. Kirk. Die geacteerde kus in 1968 werd als grensverleggend beschouwd voor de burgerrechtenbeweging, hoewel de slavernij toen al meer dan honderd jaar was afgeschaft.

In Los Angeles overleed Anne Heche na de fatale crash aan hoge snelheid waarmee ze haar auto niet minder dan 9 meter een huis in boorde. Het kan natuurlijk een zelfmoord zijn geweest, want Heche kampte wel wat met psyschische problemen na een kindertijd vol misbruik door haar vader. Ironisch genoeg, was de man eigenlijk een homoseksueel, maar aangezien hij dat van zijn christelijke vrouw niet mocht zijn, leefde hij zich maar uit op zijn piepjonge dochter. Volgens de media vormde Heche met Ellen Degeneres het eerste zogenaamde lesbische superkoppel, iets wat ze beiden geweldig moeten hebben gevonden toen ze samen uit de premièrevertoning van de film 'Volcano' werden gezet. Anne Heche speelde de vrouwelijke hoofdrol in de film, maar lesbiennes werden in '97 nog niet verondersteld zich in het openbaar als koppel te tonen. Dat was dus in 1997 en niet in 1897. Aangezien ze geen testament had geschreven, zijn haar nabestaanden meteen na haar dood over haar erfenis beginnen te ruziën. We leven waarlijk in de beste der werelden.

In diezelfde stad stierf iets later Kitten Natividad, die bij een bepaald publiek wel enige bekendheid heeft verworven als rondborstige deerne in de, nu ja, films van Russ Meyer. Op aanraden van Meyer heeft ze een borstvergroting ondergaan in Tijuana, waar de dokters het niet zo nauw namen met professionele deontologie. Toen ze jaren later een operatie moest ondergaan, bleek dat haar implantaten niet bestonden uit siliconen voor chirurgisch gebruik, maar uit industriële siliconen, oftewel isolatiemateriaal. Wie bij hoog en bij laag wil beweren haar nooit in een film te hebben gezien, moet overigens wel voorzichtig zijn, want zij speelde ook kleine rolletjes in 'Airplane', 'Airplane 2', 'The New Centurions' en 'Another 48 hours'.

Een actrice die we sowieso beter nooit hadden gezien, Kirstie Alley. Het was waarschijnlijk geen toeval dat ze naast John Travolta in de succesvolle filmreeks 'Look who's talking' mocht spelen, want in het echte leven was ze immers een Operating Thetan level VII in de Church of Scientology. Zo veel domheid wil zich op allerlei manieren kunnen uiten en Alley heeft dan ook meermaals openlijk haar steun betuigd aan Donald Trump en Rudy Guiliani.

Ray Liotta heeft in talrijke gangsterfilms geacteerd, met als beste voorbeeld het zeer succesvolle 'Goodfellas'. Blijkbaar had niet iedereen door dat hij als acteur al die gangsters enkel speelde, want toen hij weigerde de rol van parttime gangster en parttime crooner Frank Sinatra te vertolken, stuurden zijn dochters Nancy en Tina hem een pakje met daarin een afgehakt paardenhoofd.

Andere acteurs en actrices die we hier zeker moeten vermelden, zijn Sally Kellerman, een vaste waarde in het oeuvre van Robert Altman, William Hurt, die door verschillende exen meermaals van fysiek geweld werd beschuldigd maar na zijn dood toch door talloze collega's werd gelauwerd, James Caan, die zijn in films als 'The Godfather' opgebouwde artistieke geloofwaardigheid wel overboord gooide door in 2016 kandidaat-president Donald Trump te steunen, David Warner, bij mensen die in de 80s met SF-films zijn opgegroeid bekend als de grote slechterik in Tron, Irene Cara, die uiteraard haar platenlabel voor de rechtbank moest dagen om al haar royalties uitbetaald te krijgen en Stephen Greif, die nostalgici van een zekere leeftijd kennen als intergalactisch reizende slechterik Travis uit Blake's Seven, en Jean-Louis Trintignant, niet enkel een klassieke Franse karakteracteur, maar ook de vader van Marie Trintignant, die in 2003 in een jaloerse bui werd doodgemept door de zanger van Noir Desir.

Een actrice waar niemand ooit van heeft gehoord, is Anna Gaël. Niet dat ze daar wakker van lag, want deze in Hongarije geboren opportuniste kende haar weg naar de top wel. Eerst trouwde ze de Franse regisseur Gilbert Pineau om betere rollen te krijgen, maar toen dat niet echt lukte, begon ze een affaire met Alexander Thynn, de latere markies van Bath, die na zijn opvoeding in Eton College en het lidmaatschap van de beruchte Bullingdon Club, een bende veel te rijke vandalen waar ook David Cameron, Boris Johnson en de onvergetelijke sukkel John Profumo ooit lid van waren, uiteraard wel zin had in een avontuurtje met een actrice die op het scherm zelden volledig gekleed was. Dit resulteerde  enkele jaren later in een huwelijk en een eigen adellijke titel voor Gaël. Dit betekent natuurlijk niet dat ze sympathie had voor mensen uit armere landen die in het Westen hun geluk komen zoeken, want toen haar eigen dochter met een Nigeriaan trouwde, heeft ze uit protest het huwelijk weigeren bij te wonen, hoewel ze zelf nadien heeft beweerd dat ze vooral protesteerde tegen de verwijdering van de tekeningen uit de Kama Sutra die de toen al overleden markies in zijn eigen huis had aangebracht. Over de Britse upper class kan men werkelijk boeken blijven schrijven.

Een andere actrice waar niemand ooit een film van heeft gezien, maar die wel ooit een publiek van tientallen miljoenen heeft bereikt, was Marie Louise Cruz. Onder de naam Sacheen Littlefeather gaf ze in 1973 een speech tijdens de oscaruitreiking, waar ze Marlon Brando moest vervangen. Brando kreeg een oscar voor zijn vertolking van don Vito Corleone in 'The Godfather', maar weigerde die in ontvangst te nemen als protest tegen de behandeling van wat toen nog 'Indians' en nu 'Native Americans' wordt genoemd, zowel in de filmindustrie als daarbuiten. De directe aanleiding was de confrontatie in Wounded Knee tussen activisten van verschillende stammen, de federale overheid en de knokploegen van de zeer corrupte president van het reservaat, de Guardians of the Oglala Nations, iets wat ze zonder enige ironie ook nog eens zelf tot 'GOONs' hadden afgekort. De protestactie kon wel op sympathie van een groot gedeelte van de Amerikaanse bevolking rekenen, maar daar viel in Hollywood weinig van te merken. Naar verluidt, moesten zes potige leden van de security crew John Wayne in bedwang houden om de jonge vrouw niet ter plaatse van het podium te schoppen en andere hoogintellectuele aanwezigen als Raquel Welch en Clint Eastwood gebruikten hun eigen microfoon om de hele actie te bekritiseren. Toen ze Marlon Brando na de ceremonie bezocht, werd zijn huis enkele minuten later beschoten. Na het hele voorval werd het oscarwinnaars verboden een vervanger te sturen, maar in 2022 heeft de Academy of Motion Picture Arts and Science zich uiteindelijk nog schriftelijk verontschuldigd voor de officieuze zwarte lijst waar Cruz op was beland. Een goed scenario bevat echter ook onverwachte plotwendingen, want ondertussen is gebleken dat Cruz, wiens ouders en grootouders latino's uit Californië waren, helemaal geen inheemse roots had.